تحلیل استخوان چیست و چه رابطه ای با ایمپلنت دندانی دارد؟ تحلیل استخوان که به آن آکا استئوپروسیس(Osteopetrosis aka) نیز میگویند موجب می شود که استخوان شما شکننده تر شود و احتمال آسیب دیدن آن نیز افزایش یابد. زمانی که تحلیل استخوان در ناحیه فک اتفاق می افتد می تواند تاثیر منفی روی عملکرد دندان های شما داشته باشد. بدیهی است که شما نمی خواهید چنین اتفاقی برایتان بیفتد. بنابراین بهتر است با دلایل تحلیل استخوان فک و اثرات آن آشنا شوید.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دیجیتال
دلایل تحلیل استخوان فک
دلایل متعددی می تواند تحلیل استخوان فک را ایجاد کند. به طور کلی می توان گفت هر زمانی که دندان یا لثه های شما آسیب‌دیدگی را تجربه کنند؛ در خطر تحلیل استخوان فک خواهید بود. بنابراین در صورتی که به هر کدام از مشکلات زیر دچار هستید باید با دندانپزشک خود در کلینیک دندانپزشکی مشورت کرده و جلسه‌ای را برای ترمیم و درمان تعیین کنید:
1. از دست دادن یک یا چند دندان
مهمترین علت تحلیل استخوان از دست دادن یک یا چند دندان و جایگزین نکردن آن با ایمپلنت است. استخوان دندان فک از طریق فشار و نیرویی که هنگام جویدن از طرف دندان و ریشه آن به استخوان وارد می شود؛ تحریک شده و رشد می کند. زمانی که دندان خود را از دست می دهید؛ استخوان ها توسط بدن جذب می شوند. زیرا استخوان به تدریج حل شده و وارد جریان خون می شود. تقریباً میتوان گفت یک سال پس از کشیدن دندان و جایگزین نکردن آن با ایمپلنت های دندانی، ۲۵ درصد است استخوان فک زیر ناحیه ای که دندان از دست رفته، تحلیل می رود و اگر درمان نشود این تحلیل استخوان همچنان ادامه خواهد یافت.
زمانی که هنوز دندان هایتان سالم است ریشه هایی که در استخوان فک قرار گرفته‌اند؛ اعصاب موجود در استخوان فک را با میکرو جابجایی هایی تحریک میکنند. این جابجایی‌ها، سیگنال هایی را به بدن می فرستند و به استخوان فک فرمان می دهند تا تراکم خود را برای حفظ و نگهداری دندان حفظ کند. اگر یک یا چند دندان خود را از دست بدهید؛ استخوان زیر آن ناحیه دیگر توسط ریشه های دندان حمایت نمی شود چون سیگنالی هنگام جویدن غذا به آن ارسال نمی شود به همین علت استخوان فک دیگر در آن ناحیه رشد نکرده و کم کم تحلیل می رود.
به همین علت استخوان فک معمولاً به محض اینکه آن را می کشید؛ شروع به جمع شدن میکند. پس از کشیدن دندان یک لخته خونی شکل می گیرد و سلول های سفید خون به محلی که دندان خود را کشیده‌اید وارد می شوند تا باکتری ها و بافت های آسیب دیده را از بین ببرند تا چند هفته بعد سلول های جدید در آن منطقه تمیز کردن را ادامه می‌دهند. اما پس از چند ماه سلولهایی به نام استئون (Osteon) که در حضور ریشه دندان موجب تقویت رشد استخوان می شدند تا دندان را ساپورت کنند؛ رشد خود را متوقف می کنند چون دیگر دندانی وجود ندارد و استخوان نیز وظیفه ای ندارد که چیزی را ساپورت کند. به همین علت این سلول ها دیگر استخوان جدید تولید نمی کنند و تحلیل استخوان فک پیشرفت می کند.
اما با کاشت ایمپلنت همه چیز تغییر می کند. چون پایه ایمپلنت به عنوان ریشه داخل استخوان فک قرار می گیرد این سلول ها موظف میشوند که پایه ایمپلنت را به جای ریشه دندان ساپورت کنند. به همین علت مجددا شروع به رشد کردن میکنند از تحلیل استخوان جلوگیری می شود.
مطالب مرتبط: ایمپلنت فوری
2. تحلیل لثه
زمانی که لثه شروع به تحلیل رفتن میکند فاصله ای بین دندان و لثه ایجاد میشود در این فاصله پلاک‌ها گیر کرده و شروع به رشد کردن می کنند. در نتیجه با عفونت کردن لثه، دندان دچار آسیب های جدی شده و با پیشرفت بیماری استخوان فک تحلیل میرود. اگر این آسیب ها درمان نشود ممکن است تا جایی پیش رفت کند که دندان از دست برود.
3. عفونت در لثه
بیماری های لثه از جمله تحلیل استخوان یا ژنژوید، عفونت های بسیار جدی هستند و اگر درمان نشوند می توانند منجر به از دست دادن یک یا چند دندان فرد شوند. بیماریهای لثه که معمولا اطراف دندان ها خود را نشان می دهند با حضور باکتری در پلاک ها روی لثه فرد شروع شده و در لثه ایجاد التهاب می کنند. اگر این التهاب درمان نشود و باکتری ها بیشتر رشد کنند لثه و به‌تدریج استخوان فک عفونت کرده و این عفونت با پیشرفت بیشتر موجب تحلیل استخوان فک و افتادن دندان های دیگر می شود.
4. پیشرفت پوسیدگی و ایجاد التهاب لثه
اگر بیماری های دهان و دندان، منجر به التهاب شود و درمان نشود؛ التهاب و عفونت در طول خط لثه گسترش پیدا کرده و به استخوان فک که از ساختار دندان حمایت می کند می رسد و موجب تحلیل استخوان می شود.
5. عفونت های دندان
تحلیل استخوان فک معمولاً در اثر افتادن دندان و بیماری های مزمن لثه و دندان ها ایجاد می شود. در شرایطی که به بیماری های دهان و دندان دچار باشید؛ باکتریها به تدریج در لثه شما رشد کرده و در صورتی که عفونت ناشی از رشد باکتری درمان نشود به استخوان شما رسیده و باکتری ها شروع به تحلیل استخوان می کنند.
6. عفونت های باکتریایی ناشی از ایمپلنت ( Peri-implantitis )
تحلیل استخوان فک اطراف محل ایمپلنت تقریباً در ۵ تا ۱۰ درصد بیمارانی که کاشت دندان به روش ایمپلنت انجام داده اند؛ دیده می شود. التهاب لثه یا Peri-implantitis یک نوع عفونت در محل کاشت ایمپلنت است که فرایند التهاب در بافت های نرم اطراف ایمپلنت دندان را تسریع کرده و علاوه بر تحلیل استخوان فک در محل کاشت ایمپلنت، عملکرد آن را نیز با مشکل مواجه میکند.
7. پوکی استخوان
کاهش تراکم استخوان می تواند روی استخوان فک تاثیر گذاشته و آن را در معرض خطر تحلیل رفتن قرار دهد.
8. استفاده از دندان مصنوعی یا بریج دندانی
استخوانی که اطراف دندان ها را فرا گرفته به نام استخوان فک معروف است. استخوان فک لبه هایی دارد که ریشه های دندان در آن قرار گرفته اند و همین قرار گرفتن ریشه ها در لبه استخوان از پایدار ماندن دندان ها حمایت می کند. لبه های استخوانی به صورت عمودی و افقی از دندان حمایت می کنند.
اگر یک یا چند دندان خود را از دست بدهید و سپس آن را با روش بریج یا دندان های مصنوعی پر کنید؛ مشکل تحلیل رفتن استخوان حل نمی شود. چون بریج یا دندان مصنوعی فشار کمی هنگام جویدن در مقایسه با دندان طبیعی به استخوان زیر دندان وارد می کند. مطالعات نشان می‌دهد که این فشار حتی کمتر از ۱۰ درصد فشار وارد شده از طرف دندان طبیعی است. کشیدن دندان های آسیا در فک بالا نیز بسیار جدی تر است چون به سبب توسعه حفرات سینوسی تحلیل استخوان این ناحیه بسیار سریعتر اتفاق می‌افتد. با نبود دندان و جایگزین نکردن دندان از دست رفته با ایمپلنت، فشار هوای موجود در حفرات سینوسی می تواند موجب جذب خط استخوانی به سینوس و افزایش تحلیل استخوان شود.
از طرفی چون دندان های مصنوعی تاج استخوانی را که روی آن قرار گرفته اند می پوشانند تحلیل استخوان را تسریع میکنند. هر زمان که شما با دندان های مصنوعی خود چیزی را می جوید دندان ها فشار زیادی روی تاج استخوان فک وارد می کنند و در نتیجه موجب تحلیل رفتن آن می شوند. به همین علت گذاشتن دندان های مصنوعی پس از مدتی مشکل در جویدن و احساس درد را برای بیمار ایجاد می کنند.
افرادی که از دندان های مصنوعی استفاده می کنند ممکن است با تحلیل استخوان شدید که منجر به شکستن فک و ترک برداشتن یک سوم پایینی صورت آنها میشود را نیز تجربه کنند.
مطالب مرتبط: فرق کامپوزیت و لمینت
9. عدم تراز دندان ها
تحلیل استخوان فک می تواند در اثر عدم تراز دندان ها ایجاد شود. چون در این حالت جویدن به طور نرمال انجام نمی گیرد. بدن و در نتیجه استخوان زیر دندان ها به درستی تقویت نشده و رشد نمی کنند.
10. تومور
وجود تومور در صورت می تواند دلیل دیگری برای تحلیل استخوان باشد بدیهی است که برای درمان تحلیل استخوان برداشتن این تومور ضروریست.
تحلیل استخوان فک چه علائمی دارد؟
در صورتی که لثه ها به صورت قرمز روشن یا قرمز تیره یا حتی صورتی بسیار روشن دیده شود و احساس تورم هنگام لمس کردن لثه داشته باشید یا اگر لثه تان به راحتی خونریزی می کند یا حتی به راحتی تکه هایی از لثه از دهان خارج می شود و دندان ها بیش از حد طبیعی از لثه بیرون زده اند تمام این ها می تواند دلیل تحلیل استخوان فک باشد.
آیا با وجود تحلیل استخوان فک می توان عمل ایمپلنت را انجام داد؟
بسیاری از جراحان دندان توصیه می کنند که کاشت ایمپلنت بلافاصله بعد از کشیدن دندان طبیعی یا حداکثر تا ۶ ماه پس از آن انجام گیرد تا از تحلیل استخوان پیشگیری شود. تحلیل استخوان فک می تواند عمل کاشت ایمپلنت را پیچیده کند. بسته به شدت تحلیل استخوان ممکن است پیش از عمل کاشت ایمپلنت نیاز به جراحی پیوند استخوان باشد.
چه عواملی موجب تحلیل استخوان اطراف ایمپلنت کاشته شده میشود؟
در شرایطی به هر دلیل مانند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا عدم درمان بیماری های دهان و دندان پیش از کاشت ایمپلنت، عفونت یا التهابی در لثه ها وجود داشته باشد؛ باکتری و عفونت به تدریج بافت های اطراف ایمپلنت و همچنین استخوان فک زیر آن را می خورد و تحلیل استخوان در ناحیه ماشت ایمپلنت اتفاق می افتد.
آیا انجام ایمپلنت از تحلیل استخوان فک جلوگیری میکند؟
امروزه ایمپلنت ها که به تاج های دندان مصنوعی متصل می شوند بهترین روش برای جایگزین کردن دندان از دست رفته هستند. چون عملکرد آنها دقیقاً شبیه دندان طبیعی است و ساختار فک را با جلوگیری از تحلیل استخوان و افزایش رشد و تقویت آن حفظ می کنند. درصورتیکه انجام بریج دندان سنتی یا استفاده از دندان مصنوعی فقط از لحاظ زیبایی جای دندان خالی را پر می کند اما تاثیری در جلوگیری از تحلیل استخوان فک در ناحیه که دندان کشیده شده ندارد.
تحلیل استخوان فک چه مشکلاتی برای بیمار ایجاد می کند؟
تحلیل استخوان فک نوعی پوکی استخوان نیز به حساب می آید. این استخوان که از رشد لثه و همچنین پایدار باقی ماندن دندان ها در فک حمایت می کند؛ سلامت دهان و دندان شما را تضمین می کند. در صورتی که استخوان فک تحلیل رود مشکلات متعددی از جمله مشکل هنگام جویدن و خوردن غذا، لق شدن و افتادن دندانها و همچنین بیماری های متعدد لثه و غیره برای شما ایجاد خواهد شد. یکی از شروط موفقیت ایمپلنت دندان کافی بودن تراکم استخوان فک است که از آن حمایت می کند. اگر بیمار دچار تحلیل استخوان شده باشد می تواند تاثیر قابل توجهی روی عدم موفقیت ایمپلنت دندان داشته باشند. بنابراین اگر دچار تحلیل استخوان شده‌اید بهتر است هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه کرده و اقدام به درمان آن کنید.
چرا در صورتی که به تحلیل استخوان فک دچار باشیم نمی توانیم ایمپلنت دندان انجام دهیم؟
برای کاشت ایمپلنت با درصد موفقیت بالا باید استخوان کافی در محلی که قرار است پایه ایمپلنت قرار بگیرد؛ وجود داشته باشد تا بتوان فرایند سوراخ کردن استخوان و کاشت ایمپلنت را به طور کامل انجام داد. دلیل اصلی که ایمپلنت های دندانی می‌توانند به مدت طولانی و تقریباً دائمی در دهان شما باقی بمانند؛ جوش خوردن آنها با استخوان فک شماست. بنابراین اگر دچار تحلیل استخوان باشید امکان کاشت ایمپلنت در استخوان فک شما وجود ندارد البته راه حل هایی مانند پیوند استخوان در این شرایط می تواند به شما کمک کند.
مطالب مرتبط: قیمت ایمپلنت دندان
سلام. بنده دو تا از دندونامو عصب کشی کردم و همچنین قسمتهای پوسیده هر دو تا دندونم با آمالگان پر شده. میخواستم بدونم بعد از عصب کشی هم استخوان فک دچار تحلیل میشه؟