یکی از محبوب ترین روش ها در ارتودنسی، ارتودنسی متحرک است. در ارتودنسی متحرک برای مرتب کردن دندان ها از پلاک های متحرک استفاده می شود. در این روش ارتودنسی بیمار می تواند در طول روز به مدت محدودی، پلاک ها را از دهان خارج کند و به همین دلیل آن را ارتودنسی متحرک می نامند. ارتودنسی متحرک را می توان به دو دسته ارتودنسی متحرک ساده و ارتودنسی متحرک برای فک ها تقسیم بندی کرد.
هر کدام از روش های گفته شده برای ارتودنسی متحرک برای درمان های خاص به خود استفاده خواهند شد. در ارتودنسی متحرک ساده از پلاک های متحرک فقط برای حرکت دادن جزئی دندان ها استفاده می شود. این در حالی است که در ارتودنسی متحرک برای فک ها از پلاک های ارتودنسی بیشتر برای درمان ناهنجاری های فک بالا استفاده خواهد شد.
معرفی مزایای ارتودنسی متحرک
همان طور که گفتیم، شما می توانید علاوه بر انجام ارتودنسی متحرک، با هزینه ای کمتر اقدام به اجرای ارتودنسی ثابت کنید. اما ارتودنسی متحرک نسبت به روش های دیگر مزایای بیشتری خواهد داشت. مزایایی که این روش برای بیماران به همراه دارد باعث شده ما اجرای آن را به شما توصیه کنیم. آیا با مزایای ارتودنسی متحرک آشنا هستید؟ در ادامه اصلی ترین مزایای ارتودنسی متحرک را به شما معرفی خواهیم کرد.
- اولین مزیت استفاده از ارتودنسی متحرک که برای همگان واضح و آشکار است، جا به جایی و برداشتن در زمان دلخواه به خصوص غذا خوردن است. حتی با این روش دیگر برای نظافت دندان ها با مشکل مواجه نخواهید شد.
- دومین مزیت ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت، همراه بودن با درد کمتر است. این روش به خاطر امکان جا به جایی که دارد درد کمتری را برای شما به همراه خواهد داشت. حتی در صورت بروز درد بالا می توانید تا 1 ساعت پلاک ها را از دندان هایتان خارج کنید.
- کاربرد پلاک های متحرک برای کودکان بسیار راحت تر و لذت بخش تر است به خصوص اگر از ارتودنسی شفاف استفاده کنند.
- یکی دیگر از مزیت های بسیار مهمی که ارتودنسی متحرک دارد مدت زمانی است که بیمار برای نصب این ارتودنسی صرف می کند. شما می توانید در بازه زمانی نه چندان طولانی این روش را اجرا کنید.
- پلاک دندان های متحرک نسبت به پلاک دندان های ثابت در طول دوره رشد دندان های کودکان می توانند مسیر رشد دندان ها را بهتر و راحت تر فراهم کنند.
بررسی معایب استفاده از ارتودنسی متحرک
همان طور که استفاده از ارتودنسی متحرک می تواند مزایای بی شماری را برای شما به همراه داشته باشد، استفاده از آن نیز ممکن است با چالش های مختلفی همراه داشه باشد. برای اینکه تصمیم گیری بهتری برای اجرای ارتودنسی متحرک داشته باشید باید معایب استفاده از این روش را نیز بشناسید. در ادامه اصلی ترین معایب نصب ارتودنسی متحرک را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
ارتودنسی متحرک نمی تواند دندان های بسیار نامرتب و نامیزان را به حالت اولیه باز گرداند.
در بسیاری از موارد ممکن است برداشتن ارتودنسی متحرک توسط بیمار اجازه ندهد تا طول دوره درمان به درستی سپری شود.
کیفیت مواد مورد استفاده برای ساخت و تولید ارتودنسی متحرک بر روی رفع ناهنجاری های فک و دندان ها تاثیر بسزایی خواهد داشت به همین خاطر در بسیاری از موارد در کلینیک های دندانپزشکی برخی به خاطر استفاده از مواد اولیه بی کیفیت باعث می شوند ارتودنسی متحرک کارایی چندانی از خود نشان ندهد.
تفاوت ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت
مهمترین تفاوت ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت در نوع پلاک آنهاست. در ارتودنسی متحرک بیمار می تواند به راحتی پلاک ها را از دهان خارج کند؛ درصورتی که پلاک های ارتودنسی ثابت فقط توسط متخصص ارتودنسی از دهان بیمار خارج می شوند.
از پلاک ارتودنسی متحرک معمولاً برای درمان های تخصصی تر و دشوارتر که نیاز به حرکات جنبشی برای رفع ناهنجاری های فک بیمار باشد؛ استفاده می‌شود. در حقیقت، بیمارانی که که نیاز به تغییرات جزئی در دندان ها و رفع ناهنجاری در فکین خود داشته باشند؛ از ارتودنسی متحرک بیشتر سود می برند. در صورتی که ارتودنسی ثابت بیشتر برای جابجایی و مرتب کردن دندان ها به کار می رود و بیمارانی کاندید مناسب ارتودنسی ثابت هستند که دندان هایشان به شدت و هم ریخته و نامرتب باشد.
پلاک ارتودنسی متحرک از نوع پلاستیکی همراه با سیم است که به راحتی روی دندانها قرار می گیرد. در صورتی که برای ارتودنسی ثابت از براکت های فلزی همراه با سیم استفاده می‌شود که به دندانها می‌چسبند و نمی‌توان آنها را از روی دندانها برداشت.
ارتودنسی متحرک برای کودکان مناسب تر از بزرگسالان است چون علاوه بر اینکه استفاده از پلاک قابل جابجایی آن برای کودکان راحتی بیشتری را به همراه دارد؛ باعث هدایت رشد فک بالا و پایین آنها خواهد شد.
مراحل انجام ارتودنسی متحرک
در تمام روش های ارتودنسی، اولین مرحله مراجعه به دندانپزشک برای بررسی شرایط دندانها و فک بالا و پایین است. در حقیقت متخصص ارتودنسی است که می‌تواند مشخص کند شما دقیقاً برای درمان ناهنجاری های فک و دندان های خود به چه نوع ارتودنسی نیاز دارید.
پس از گذراندن مرحله اول و مشاوره با دندانپزشک، در صورتی که متخصص تشخیص بدهد که شما برای ادامه درمان باید از پلاک های ارتودنسی متحرک استفاده کنید؛ مراحل زیر طی می‌شود:
قالب گیری از دندان ها
قالب گیری از دندان ها اولین مرحله در انجام ارتودنسی متحرک است که متخصص برای ساخت پلاک ارتودنسی متحرک به آن نیاز دارد. پس از اینکه قالب گیری از دندان ها انجام گرفت؛ این قالب به آزمایشگاه ارسال می‌شود تا پلاک متحرک مخصوص دندان های بیمار تهیه شود.
نحوه قالب گیری از دندان ها برای ساخت پلاک متحرک ارتودنسی را می توانید در فیلم ارتودنسی متحرک مشاهده کنید.
نصب پلاک متحرک روی دندان ها
پس از اینکه پلاک متحرک توسط لابراتور ساخته شد؛ بیمار مجددا به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه کرده و پلاک ارتودنسی متحرک روی دندان های او قرار می گیرد. در این مرحله، دانپزشک از بیمار می‌خواهد که به عنوان مثال با صدای بلند صحبت کند یا تظاهر کند که در حال جویدن غذای زیادی است. به این ترتیب به بیمار کمک که به جسم خارجی که در دهان او قرار گرفته، عادت کند.
دندانپزشک توصیه های لازم را به بیمار می کند تا با رعایت آن ها روند درمان خود را تا مراجعه بعدی در منزل طی کند. از مهم ترین توصیه های متخصصین ارتودنسی به بیمارانی که از پلاک متحرک استفاده می کنند، عدم درآوردن پلاک به مدت طولانی از روی دندانها در طول روز است. در صورتی که بیمار چندین ساعت از روی دندانهای خود بردارد ممکن است دندان ها یا فک مجدداً به حالت اولیه قبل از نصب پلاک دربیاید و بیمار مجبور شود روند درمان را مجددا از ابتدا طی کند.
مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی برای پیگیری درمان
در طول مدتی که بیمار باید از پلاک ارتودنسی متحرک استفاده کند؛ نحوه مراقبت و میزان رعایت کردن دستورالعمل هایی که متخصص ارتودنسی به او داده؛ در پیشرفت درمان موثر خواهد بود. معمولا متخصصین از بیماران می‌خواهند که حدود یک ماه و نیم بعد از اولین جلسه نصب پلاک متحرک روی دندان ها مجدداً به متخصص مراجعه کنند.
مراجعه منظم در فواصل تعیین شده و استفاده از پلاک ارتودنسی متحرک طبق دستورالعمل های دندانپزشک مهمترین عواملی است که روی پیشرفت روند درمان ارتودنسی متحرک تاثیر گذار است.
تعداد دفعات مجاز برای خروج ارتودنسی متحرک
حتما پس از آشنایی با ارتودنسی متحرک به این فکر می کنید که می توانید هر زمان از طول روز که بخواهید به تعداد دفعات نامشخصی اقدام به برداشتن پلاک های ارتودنسی کنید. اما اگر این چنین باشد، دوره درمانتان چگونه سپری خواهد شد؟ قطعا ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت آزادی عمل بیشتری به شما و دندانهایتان خواهد داد اما این چنین نیست که هر زمان بخواهید بتوانید به صورت نامحدود اقدام به برداشتن ارتودنسی از روی دندان هایتان کنید.
تعداد دفعات مجاز برای خروج ارتودنسی متحرک از روی دندان ها به صورت نامحدود است اما اگر بازه زمانی برای این کار تعیین کنیم باید بگوییم طبق نظر پزشک شما نهایتا 2 ساعت از 24 ساعت شبانه روز را بتوانید مجاز برای برداشتن ارتودنسی باشید. بیشتر از این بازه زمانی باعث می شود دوره درمانتان به درستی طی نشود.
معمولا اکثر بیماران این 2 ساعت مجاز را برای مسواک زدن و کشیدن نخ دندان یا هنگام غذا خوردن و نوشیدن مایعات شیرین صرف می کنند. برخی افراد نیز که در طول روز ورزش می کنند سعی می کنند در بازه زمانی تمرین خود اقدام به خروج ارتودنسی متحرک از دندان هایشان کنند.
با انجام ارتودنسی متحرک چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
بعد از اجرای ارتودنسی متحرک کار شما به پایان نخواهد رسید. برای اینکه بهترین نتیجه را از ارتودنسی متحرک بگیرید باید مراقبت های لازم را به خوبی انجام دهید تا دندان هایتان فرم اصلی خود را پیدا کنند. در ادامه برخی از اصلی ترین اقداماتی که باید در جهت مراقبت از ارتودنسی متحرک انجام دهید را به شما معرفی خواهیم کرد.
سعی کنید زمانی که قصد مصرف نوشیدنی های شیرین یا غذاهای سفت و چسبناک را دارید، ارتودنسی را از روی دندان هایتان خارج کنید. حتی مصرف نوشیدنی های گازدار در این زمان می تواند برای ارتودنسی شما خطرناک باشد.
دومین مراقبتی که توصیه می کنیم حتما انجام دهید، شست و شوی مرتب دندان هایتان بدون استفاده از آب گرم است. اگر ارتودنسی متحرک در دهانتان دارید حتما با آب سرد شست و شوی دهانتان را انجام دهید.
سعی کنید 1 الی 2 ساعت از مجوز خروج ارتودنسی متحرک از دندان هایتان را زمان انجام فعالیت های سنگین و ورزش های مختلف مانند دوچرخه سواری خرج کنید.
انواع پلاک ارتودنسی متحرک
برای ارتودنسی متحرک پلاک ها در انواع مختلفی ساخته می شوند که هر کدام ناهنجاریهای متنوعی را درمان کرده و کارایی مخصوصی دارند.
ارتودنتیست معمولاً با توجه به عوامل زیر بهترین نوع پلاک ارتودنسی متحرک را برای بیمار انتخاب می‌کند:
- وضعیت دندانها و فک بیمار
- طول مدت درمان با ارتودنسی
- کاربرد پلاک متحرک
- شدت و میزان نامرتب بودن دندان های ناهنجاری فک
از مهمترین انواع پلاک ارتودنسی متحرک می توان موارد زیر را نام برد:
پلاک متحرک نامرئی
پلاک متحرک نامرئی از نوعی پلاستیک کاملا شفاف ساخته می‌شود. این نوع پلاک متحرک باید تقریباً هر دو هفته یکبار تعویض شده و استفاده از آن با وجود این که از لحاظ ظاهری نامرئی به نظر می‌رسد و در چهره بیمار تاثیر نمی گذارد؛ دردسرهای زیادی را از جمله مراجعه مکرر به متخصص ارتودنسی برای بیمار به همراه دارد. ارتودنسی نامرئی نیز در این مواقع می تواند گزینه مناسبی باشد.
پلاک متحرک با فنر زد (Z) شکل
از پلاک متحرک با فنر ضد شکل برای اصلاح دندانهای خلفی و جلو کشیدن یا هم ردیف کردن آن ها با دندانهای کناری استفاده می شود.
پلاک متحرک فانکشنال
پلاک متحرک فانکشنال برای درمان ناهنجاری های فک پایین در شرایطی که فک بیمار جلوتر یا عقب تر از فک بالا باشد استفاده می شود. این پلاک قادر است فک بیمار را به جلو کشیده و یا آن را به سمت عقب خود بدهد؛ تا با فک بالا هم تراز شود.
پلاک های متحرک نگهدارنده یا ریتینر
یکی از متداولترین انواع پلاک های متحرک به ریتینرها هستند. این نوع پلاک بعد از ارتودنسی ثابت به بیماران داده می‌شود و معمولاً آنها باید در طول شب این نگهدارنده یا ریتینر را در دهان خود قرار دهند تا دندانهایشان از حالت اصلاح و ترمیم شده خارج نشود و نظم و ترتیب خود را حفظ کنند.
پلاک های متحرک نگهدارنده یا ریتینر در انواع مختلفی ساخته می شوند از جمله:
پلاک متحرک نگهدارنده هالی
پلاک های نگهدارنده هالی از یک بخش پلاستیکی تشکیل شده که چندین سیم به آن متصل است و زمانی که بیمار آن را در کام خود قرار می دهد؛ سیم ها به پشت دندان، فشار وارد کرده و از جابجا شدن آنها جلوگیری می کند.
پلاک متحرک نگهدارنده شفاف
بخش پلاستیکی پلاک متحرک نگهدارنده شفاف همانطور که از نام آن پیداست از نوعی پلاستیک شفاف ساخته می شود و زمانی که در دهان قرار می‌گیرد کاملا نامرئی به نظر می رسد.
درمان ارتودنسی متحرک چقدر زمان نیاز خواهد داشت؟
حتما برای بسیاری از شما سوال خواهد بود که اجرا و درمان ارتودنسی متحرک به چقدر زمان نیاز خواهد داشت؟ این روش نسبت به ارتودنسی ثابت زمان کمتری از شما خواهد گرفت. اما به صورت معمول شما باید برای تخمین بازه زمانی طول دوره درمان خود به عوامل زیادی توجه کنید.
عواملی مختلفی مانند میزان ناهنجاری دندان ها، پیچیدگی وضعیت دندان ها، سن بیمار، میزان مراقبتهایی که بعد از نصب ارتودنسی انجام می دهد و نحوه استفاده از پلاکت های ارتودنسی متحرک تماما در مدت زمان دوره درمان تاثیر خواهند داشت. اما به صورت کلی بازه زمانی درمان ارتودنسی متحرک بین 6 الی 24 ماه است که معمولا برای بزرگسالان این بازه به بیش از 2 سال خواهد رسید.
ارتودنسی متحرک برای کودکان
همانطور که پیش از این اشاره کردیم این روش ارتودنسی متحرک برای درمان ناهنجاری های فک و دندان کودکان بسیار مناسب است. در حقیقت، سن مناسب برای شروع درمان ارتودنسی حدود ۷ تا ۱۰ سالگی است چون در این سنین به راحتی می توان با استفاده از ارتودنسی متحرک استخوان فک بالا یا پایین را به‌نحوی هدایت کرد که در جایگاه صحیح خود رشد کنند.
مهمترین دلیل استفاده از ارتودنسی متحرک برای کودکان هدایت کردن آرام دندانها حین رشد با فشار بسیار کمتر است که می تواند نتایج فوق العاده ای را به همراه داشته باشد. ارتودنسی متحرک می تواند در سنین قبل از بلوغ، بهترین نتیجه را به همراه داشته باشد.
قیمت ارتودنسی متحرک
قیمت ارتودنسی متحرک به عوامل مختلفی بستگی دارد. معمولا در جلسه مشاوره ارتودنتیست بعد از بررسی مشکلات و ناهنجاری های دهان و دندان بیمار هزینه ارتودنسی متحرک را با توجه به عوامل زیر تعیین می کند:
- نوع پلاکی که باید مورد استفاده قرار گیرد
- میزان مشکلات و ناهنجاری های دهان و دندان
البته هزینه و قیمت ارتودنسی متحرک تا حدود زیادی به تجربه و مهارت متخصص ارتودنسی و همچنین موقعیت مکانی کلینیک دندانپزشکی نیز بستگی دارد. بهترین راه برای آگاهی از قیمت ارتودنسی متحرک مراجعه به کلینیک دندانپزشکی و یک جلسه مشاوره رایگان برای معاینه دندان های شما است.
ار تدونسی متحرک‌مفید ایت بریم‌من ۲۴ سالا هستم و دیگه اارتدونسی ثابت داشتم اما اوره بی وقت داکتر ریموف کرد بدون که خوب شوه به نظرتان حالی متحر ک‌گرفتم‌مفید ایت بریم‌فقط میخایم دندانم به عقب بره