سفالکسین و آموکسی سیلین آنتیبیوتیکهای رایج بتالاکتام هستند. هر دو آنتیبیوتیکهای طیف گستردهای هستند، به این معنی که بر روی طیف وسیعی از باکتریها عمل میکنند.
آنها معمولاً برای درمان انواع مشابه عفونتهای باکتریایی استفاده میشوند، اما یکسان نیستند.
سفالکسین و آموکسی سیلین فقط در یک چیز یکسان هستند: هیچیک از این آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا ویروس کرونا استفاده نمیشوند، زیرا آنتیبیوتیکها ویروسها را درمان نمیکنند.
اما آنها ممکن است برای رفع عفونتهای ثانویه در برخی از بیماران تجویز شوند.
در این نوشته، درباره این دو دارو و شباهتها و تفاوتهای آنها و کدامیک برای عفونت دندان بهتر است، بیشتر توضیح خواهیم داد.
من در مورد دوزها، عوارض جانبی، و کاربردهای هر یک و همچنین داروهای دیگری که ممکن است با سفالکسین و آموکسی سیلین تداخل داشته باشند صحبت خواهم کرد.
سفالکسین چیست؟
سفالکسین یک آنتیبیوتیک سفالوسپورینی است که با نام تجاری Keflex به فروش میرسد.
سفالکسین یک سفالوسپورین نسل اول است. در حال حاضر پنج نسل از این نوع آنتی بیوتیک وجود دارد.
نسلهای بعدی سفالوسپورینها برای درمان انواع مختلف باکتریها و رفع مشکل مقاومت آنتی بیوتیکی استفاده میشوند.
سفالکسین برای درمان بسیاری از عفونتهای باکتریایی رایج استفاده میشود.
این دارو با اختلال در رشد دیواره سلولی باکتریها عمل میکند و از تکثیر آنها جلوگیری میکند. سفالکسین از ادامه عفونت پیشگیری میکند.
سفالکسین ممکن است به صورت قرص، کپسول یا مایع سوسپانسیون تجویز شود. ممکن است در کودکان یا بزرگسالان استفاده شود.
آموکسی سیلین چیست؟
آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک در کلاس داروهای مشابه پنی سیلین است که با نامهای تجاری از جمله آموکسیل و موکساتگ به فروش میرسد.
آموکسی سیلین برای بسیاری از عفونتهای باکتریایی بسیار موثر است، اما ممکن است در مقابل برخی دیگر از عفونتها مقاوم باشند.
آموکسی سیلین یکی از رایجترین داروهایی است که در بین تمام داروها تجویز میشود. آموکسی سیلین با از بین بردن پوشش محافظ بیرونی سلولی، از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
این دارو به صورت قرص، قرص جویدنی، کپسول یا مایع تعلیق در دسترس است. ممکن است به کودکان و بزرگسالان داده شود.
موارد استفاده آموکسی سیلین و سفالکسین
هر دو داروی آموکسی سیلین و سفالکسین برای بسیاری از انواع رایج عفونتهای باکتریایی استفاده می شوند.
وضعیت |
سفالکسین |
آموکسی سیلین |
عفونتهای دستگاه تنفسی |
بله |
بله |
سینوزیت |
بله |
بله |
عفونت گوش، حلق و بینی |
بله |
بله |
عفونتهای دستگاه ادراری |
بله |
بله، اما فقط زمانی که با کلوولانات پتاسیم همراه باشد |
عفونتهای پوست و بافت نرم |
بله |
بله، معمولاً با کلوولانات پتاسیم همراه است |
عفونتهای دهان |
بله |
بله |
بیماری لایم |
نه |
بله |
زخم معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری |
نه |
بله |
قرار گرفتن در معرض سیاه زخم |
نه |
بله |
پیشگیری از اندوکاردیت |
بله |
بله |
تجویز کننده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است هر یک از این داروها را برای اهداف دیگری نیز استفاده کند.
اگر عفونت باکتریایی دارید، پزشک آنتی بیوتیکی را انتخاب میکند که با سابقه پزشکی، عفونت فعلی، آلرژی یا سایر عوامل مرتبط با سلامتی شما مؤثرتر باشد.
دوز مصرف سفالکسین و آموکسی سیلین
از آنجایی که سفالکسین و آموکسی سیلین داروهای متفاوتی هستند، دوزهای آنها نیز یکسان نیست و با یکدیگر فرق دارند. پزشک بر اساس شدت و نوع عفونت، دوز موثری را برای شما تجویز خواهد کرد.
هر دو معمولاً در عرض چند روز روی عفونت شما اثر میگذارند. حتی اگر احساس بهتری پیدا کردید، برای جلوگیری از ایجاد مقاومت باکتریایی و اطمینان از رفع کامل عفونت، باید دستور نسخه خود را تا انتها مصرف کنید. قطع زودهنگام آنتی بیوتیکها میتواند منجر به عود عفونت شما شود.
سفالکسین
دوزهای سفالکسین بر اساس نوع عفونت تحت درمان متفاوت است. تجویز سفالکسین معمولاً 7-14 روز است.
- دوز معمولی برای بزرگسالان: 1-4 گرم در روز، تقسیم بین 2-4 دوز
- دوز معمولی برای کودکان: 25-50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز، تقسیم بین 2-4 دوز
آموکسی سیلین
دوزهای آموکسی سیلین به نوع عفونت تحت درمان بستگی دارد. تجویز آموکسی سیلین ممکن است بین 7-10 روز باشد.
- دوز معمولی برای بزرگسالان: 750-1750 میلی گرم در روز، تقسیم بین 2-3 دوز
- دوز معمول برای کودکان: 20-90 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز، تقسیم بین 2-3 دوز
پزشک دوز و مدت زمان مناسب را برای درمان موثر عفونت شما تجویز میکند. دوز خیلی پایین یا درمان خیلی کوتاه مدت ممکن است عفونت شما را کاملاً پاک نکند.
اثرات جانبی
هر دو داروی سفالکسین و آموکسی سیلین میتوانند عوارض جانبی نیز داشته باشند. این عوارض خیلی خفیف هستند، اما برخی ممکن است شدید یا منجر به واکنشهای آلرژیک شوند که نیاز به درمان فوری پزشکی دارند.
عوارض جانبی معمول و خفیف، سفالکسین و آموکسی سیلین عبارتند از:
- اسهال
- درد شکم در آموکسی سیلین احتمال کمتری دارد.
- سوء هاضمه در آموکسی سیلین احتمال کمتری دارد.
- استفراغ
- تهوع
- سردرد
- خستگی در آموکسی سیلین احتمال کمتری دارد.
- افزایش سطح کراتینین
- تغییرات در طعم در سفالکسین احتمال کمتری دارد.
عوارض جانبی کمتر شایع اما جدیتر، سفالکسین و آموکسی سیلین عبارتند از:
- آنافیلاکسی
- کهیر
- مشکل تنفسی
- تورم صورت، لبها، زبان، چشمها یا گلو
- مشکل در بلع ممکن است
- تاول های پوستی
- اسهال شدید یا مدفوع خونی
- گرفتگی شدید معده
بهترین آنتیبیوتیکها برای عفونت دندان کدامند؟
چندین آنتی بیوتیک وجود دارد که باکتریهای رایج دهان که باعث عفونت دندان میشوند را از بین میبرد. بهترین آنتیبیوتیکهای (خط اول) برای عفونت دندان عبارتند از:
- آموکسی سیلین
- پنی سیلین
- سفالکسین
- کلیندامایسین
- آزیترومایسین
بهترین آنتیبیوتیکها برای عفونت دندان برای مبارزه با باکتریهایی که بیشتر در دهان شما یافت میشوند، شناخته شدهاند. هنگامی که دندانپزشکتان یکی از این آنتیبیوتیکها را تجویز میکند، این نکته بسیار مهم را در نظر میگیرد که آیا شما به پنیسیلین حساسیت دارید یا نه، همچنین شما مشکلات دیگری دارید یا نه. با در نظر گرفتن این موارد آنتی بیوتیک مناسب شما را تجویز میکند.
آموکسی سیلین معمولاً اولین انتخاب است، زیرا بسیار موثر بوده و کمترین عوارض گوارشی را دارد.
انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) توصیه میکند:
- آموکسی سیلین خوراکی (اگر به پنیسیلین حساسیت ندارید): 500 میلیگرم سه بار در روز به مدت 3 تا 7 روز.
- پنی سیلین خوراکی (به عنوان گزینه دوم): 500 میلیگرم چهار بار در روز به مدت 3 تا 7 روز.
اگر سابقه حساسیت شدید (علائم کهیر، تورم یا افت فشار خون) به پنی سیلین، آمپی سیلین یا آموکسی سیلین دارید:
- آزیترومایسین خوراکی: دوز بارگیری 500 میلیگرم در روز 1، به دنبال آن 250 میلیگرم برای 4 روز دیگر. یا
- کلیندامایسین خوراکی: 300 میلیگرم چهار بار در روز به مدت 3 تا 7 روز.
اگر سابقه حساسیت خفیف به پنی سیلین، آمپی سیلین یا آموکسی سیلین دارید:
- سفالکسین خوراکی: 500 میلیگرم چهار بار در روز به مدت 3 تا 7 روز.
اگر آنتی بیوتیکهای خط اول موثر نباشند، ممکن است از آنتی بیوتیکهای دیگری استفاده شود که شامل آموکسی سیلین با کلاولانات (Augmentin) یا مترونیدازول هستند.
مصرف آنتی بیوتیک
اگر برای درمان عفونت دندان خود به آنتی بیوتیک نیاز دارید، مصرف دوره کامل آنچه دندانپزشکتان تجویز کرده، دقیقاً طبق دستور پزشک به ریشه کنی عفونت کمک میکند. عدم رعایت نکردن مصرف دقیق و کامل میتواند درمان عفونت را سختتر کند.
آنتیبیوتیکها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند مانند:
- راش (نشانه حساسیت به آنتی بیوتیک)
- حالت تهوع
- عفونت قارچی
- اسهال
اسهال شدید ممکن است نشانهای از عفونت در روده به نام عفونت کلستریدیوئید دیفیسیل باشد. این عفونت زمانی اتفاق میافتد که باکتریهای معمولی در روده شما توسط آنتیبیوتیکها از بین میروند و باکتری کلستریدیوئید دیفیسیل کنترل میشود. کلستریدیوئید دیفیسیل یک عفونت جدی است که نیاز به درمان فوری دارد.
مقاومت آنتی بیوتیکی
گاهی اوقات آنتیبیوتیکهای مورد استفاده برای درمان عفونت به خوبی عمل نمیکنند. علت ممکن است به دلیل مقاومت آنتی بیوتیکی باشد. این مورد زمانی اتفاق میافتد که باکتریهای عفونت دندان شما توسط داروی آنتی بیوتیک از بین نمیروند. استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیکها در افراد در طول زمان میتواند باعث این اتفاق شود. در این مورد، ممکن است مجبور شوید از آنتی بیوتیک دیگری استفاده کنید.
بسیاری از عفونتهای دندان را میتوان تنها با مراقبتهای دندانی درمان کرد. استفاده از آنتیبیوتیکها تنها در صورت نیاز، خطر ابتلا به مقاومت آنتیبیوتیکی باکتریها را کاهش میدهد.
اگر فقط درد دندان، بدون تورم دارید، دندانپزشکتان ممکن است دندان شما را با یک روش دندانپزشکی بدون استفاده از آنتی بیوتیک درمان کند. این کار احتمالاً با برداشتن بافت داخل دندان شما (پالپکتومی) یا کانال ریشه انجام میشود. اگر علائمی مانند درد، تورم و تب دارید، آنتی بیوتیک ممکن است بخشی از درمان شما همراه با یک روش دندانپزشکی باشد.
پیشگیری از عفونت دندان
بهترین راه برای جلوگیری از عفونت دندان مراجعه منظم به دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن است. دندانپزشک میتواند مشکلات دندانی شما را که منجر به عفونت یا درد شده و شدیدتر نیز میشود، کمک کند. مانند:
- دندان ترک خورده
- درد دهان یا دندان همراه با تورم یا تب
مشکل در بلع یا تنفس نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.