درد ارتودنسی یکی از مشکلات متداولی است که بسیاری از بیماران پس از نصب براکت ها با آن مواجه می¬شوند. زمانی که براکت ها روی دندان ها قرار می گیرند صدمه ای به دندان وارد نمی کنند و از این رو لازم نیست که مراجعین نگران این مسئله باشند.
در واقع به دلیل قرار گرفتن سیم ارتودنسی داخل براکت هایی که تازه نصب شده اند، درد و ناراحتی اندکی ایجاد شده و ممکن است چند روز تا یک هفته این درد ادامه داشته باشد. درد ارتودنسی معمولا ناشی از تنظیم سیم ها یا کش هایی است که روی براکت ها قرار می گیرند تا به دندان ها فشار بیاورند و آنها را جابجا کنند.
با شروع جابجایی دندان ها در روز های اول، احساس درد کاملا طبیعی است و هر فرد به تدریج با آن سازگار می شود. قسمت داخلی لب ها نیز ممکن است در اثر برخورد مداوم با براکت ها یا سیم های ارتودنسی، تاحدودی آسیب ببینند.
در این دوران باید به توصیه های دندانپزشک عمل کنید و با خوردن غذاهای نرم به کاهش درد کمک کنید.
اگر درد طی یک یا دو هفته شدیدتر شود و یا ادامه پیدا کند، ممکن است دلایل مختلف درونی یا بیرونی داشته باشد. در این شرایط باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا با روش های مختلفی درد شما را کاهش دهد.
متخصص ارتودنسی با بررسی براکت ها و مشاهده ظاهر دندان هایتان ممکن است یکی از روش های زیر را برای کاهش درد پیشنهاد دهد:
• داروهای بی حسی دهان
• داروهای مسکن بدون نسخه
• استفاده از کیسه یخ
• آب یخ
• غذاهای نرم
• موم ارتودنسی
• استفاده از آب نمک
• ماساژ لثه
• بهداشت خوب دهان و دندان
احتمالا مهترین نکته برای گذراندن این دوره و کاهش درد ارتودنسی، صبوری است. به هرحال شما باید تا حدودی احساس درد و ناراحتی را تحمل کنید تا به نتیجه مطلوب برسید. هدف کلی خود را در ذهن داشته باشید:
"لبخندی زیبا و سالم"
درد و ناراحتی تنها چند روز طول می کشد و می توانید با روش های مختلفی درد ارتودنسی را کاهش دهید اما لبخند زیبایتان همیشه همراه شما خواهد بود، از این رو باید به خوبی از آن مراقبت نمایید.
مطالب مرتبط: اسنپ اسمایل
درد ارتودنسی فک بالا
یکی از دلایل اصلی درد ارتودنسی فک بالا، فشار وارد شده بر دندان‌ها و استخوان فک است. برای جابه‌جایی دندان‌ها، ارتودنتیست از براکت‌ها و سیم‌ها استفاده می‌کند که فشار ملایمی بر دندان‌ها وارد می‌کند. این فشار باعث تحریک استخوان و ایجاد درد می‌شود.
همچنین، استفاده از کش‌ها و سایر ابزارهای ارتودنسی میتواند باعث کشش و فشار اضافی بر فک بالا شود که منجر به درد می‌شود. علاوه بر این، تحریک بافت‌های نرم دهان توسط براکت‌ها و سیم‌ها نیز میتواند باعث ایجاد ناراحتی و درد شود.
درد ارتودنسی فک بالا معمولاً به صورت درد مداوم یا تیز احساس می‌شود. ممکن است حساسیت دندان‌ها نیز افزایش یابد. همچنین، برخی افراد ممکن است در هنگام جویدن غذا با مشکل مواجه شوند. اگر این علائم شدید یا طولانی مدت باشد، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید.
درد ارتودنسی در روزهای اول
در چند روز اول یا هفته های اول نصب براکت ها، ممکن است درد ارتودنسی را در دندان ها و فک تجربه کنید. احساس این درد در همه افراد یکسان نیست. اگر دندان های شما نیاز به جابجایی بیشتری داشته باشند، احتمالا درد زیادی را باید تحمل کنید.
دندانپزشک برای مرتب کردن دندان هایتان به نحوی کش ها یا سیم های ارتودنسی را تنظیم می کند که به بخش های خاصی از ریشه دندان ها فشار وارد کنند. بنابراین، طبیعی است که در ناحیه ای از فک خود احساس درد بیشتری داشته باشید.
قسمت داخلی لب های شما نیز بسیار حساس خواهد بود زیرا در تمام روز در معرض فلز قرار دارند و با آن برخورد می کنند. این مسئله می تواند دردناک و گاهی اوقات بسیار آزار دهنده باشد. اما به خاطر داشته باشید که این تجربه بد نهایتا تا چند هفته اول خواهد بود و دهان شما با براکت ها سازگاری پیدا خواهد نمود. حتی بعدها فراموش می کنید که براکت در دهان شما وجود دارد.
پس هر کسی که براکت در دهان خود دارد، درد ارتودنسی را تنها در هفته های اول و دوره تنظیم آن به یاد خواهد آورد. اما شما باید بیاموزید که چگونه همه نوع غذایی را بخورید و باید غذاهای نرم در ابتدا در رژیم غذایی شما وجود داشته باشند.
اما چرا براکت ها درد ارتودنسی را ایجاد می کنند و آیا برای جلوگیری از صدمه آنها می توانید کاری انجام دهید. در ادامه این دو موضوع را با دقت توضیح خواهیم داد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دیجیتال
علت درد ارتودنسی چیست؟
یکی از علل مهم درد ارتودنسی این است که سیم ها و براکت ها برای دهان شما تجربه ای جدید هستند و در واقع به این وضعیت عادت ندارید. در ضمن براکت ها به گونه ای فعال دندان های شما را حرکت می دهند. به عبارتی آنها در حال تغییر وضعیت دندان های شما هستند، یعنی آنها را فشار می دهند، می کشند و یا در موقعیت فعلی خود می چرخانند.
تمام این تغییرات و جا به جایی ها موجب می شود اعصاب موجود در فک شما تحریک شده و در نتیجه برای شما احساس درد به وجود آورد. احساس درد در چند روز اول یا حتی در چند هفته اول، طبیعی است و به مرور زمان کاهش می یابد.
درد، زبان بدن شما بوده و می گوید که مشکلی در آن وجود دارد پس اگر درد ارتودنسی در عرض چند هفته اول از میان نرود قطعا مشکلی جدی در مورد براکت ها وجود داشته و باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.
یکی دیگر از دلایل درد ارتودنسی این است که براکت ها برای بافت نرم دهان شما طراحی نشده و می توانند آن را خراشیده یا تحریک کنند. در واقع پوست داخل دهان شما در طی هفته های ابتدایی ممکن است بسیار حساس شود.
کودکان، نوجوانان و بزرگسالان در زمان نصب براکت ها یک نوع درد را تجربه می کنند و پس از اینکه متخصص آن را تنظیم می کند، باز درد را احساس می نمایند گرچه درد و ناراحتی پس از تنظیمات براکت ها بسیار کمتر از زمان نصب آنها است.
علت دقیق درد ارتودنسی هنوز به خوبی مشخص نشده است اما ممکن است عوامل داخلی یا خارجی در بروز این درد نقش داشته باشند:
عوامل داخلی یا درونی موثر در ایجاد درد ارتودنسی:
برخی تحقیقات نشان داده اند که درد ارتودنسی ممکن است به دلیل تغییرات جریان خون باشند که در زمان فشار دادن براکت ها روی دندان ها رخ می دهند.
عوامل خارجی موثر در ایجاد درد ارتودنسی:
ساییدگی فیزیکی سیم ها و براکت ها می توانند سبب ایجاد درد ارتودنسی در بافت نرم داخل دهان شوند. این نوع درد معمولا با گذشت زمان کاهش می یابد زیرا بافت ها سفت می شوند.
گاهی اوقات نیز یکی از سیم های کمان می توانند با ایجاد فشار در پشت دهان باعث درد شود اما موم ارتودنسی معمولا این درد را تکسین می دهد.
روش های کاهش درد ارتودنسی
شاید شما گمان کنید که براکت ها بسیار دردناک هستند اما در واقع پس از اینکه به آنها عادت کردید دیگر درد و ناراحتی آنقدر هم شما را اذیت نمی کند. ممکن است بلافاصله پس از قرار دادن براکت و سیم ها و سفت کردن آنها توسط متخصص ارتودنسی احساس ناراحتی کنید اما روش هایی برای تسکین درد ارتودنسی وجود دارد:
داروهای بی حسی دهان برای تسکین درد ارتودنسی:
یک روش ساده برای تسکین درد ارتودنسی استفاده از داروهای بی حسی مانند Orajel یا Anbesol است که به طور مستقیم روی دندان ها و لثه های حساس مالیده می شود. برای استفاده راحت تر می توانید مقداری از دارو را روی پنبه یا انگشت خود زده و روی دندان ها بمالید. این داروها حساسیت دندان ها و لثه ها را کاهش داده و سبب می شود که درد ارتودنسی به حداقل برسد.
داروهای مسکن بدون نسخه برای پیشگیری از احساس درد ارتودنسی:
گزینه دیگر مصرف داروهای مسکن بدون نسخه است. اگر شما می دانید که قرار است پس از نصب براکت ها درد را تجربه کنید پس یک ساعت قبل از مراجعه به متخصص ارتودنسی این داروها را مصرف کنید. از این طریق شما درد و ناراحتی کمتری را تجربه خواهید کرد. البته باید دستورالعمل های مربوط به دارو را با دقت بخوانید.
استفاده از کیسه یخ برای کاهش درد ارتودنسی:
دمای سرد می تواند التهاب را کاهش داده و سبب بی حسی دهان شود و در نتیجه شما درد را احساس نخواهید کرد. برای این کار تنها کافی است که کیسه یخ را در خارج از دهان خود بمالید تا درد ارتودنسی مهار شود.
خوردن آب یخ برای کاهش التهاب ارتودنسی:
اگر کیسه یخ در دسترس نیست، یک لیوان آب یخ نیز می تواند درد را تسکین دهد. پس از اینکه شما از کلینیک دندانپزشکی به منزل برگشتید تنها کافی است که یک لیوان آب یخ بنوشید. این کار سبب می شود که دهان شما بی حس شده و ناراحتی و درد ارتودنسی کاهش یابد.
خوردن غذاهای نرم برای جلوگیری از درد بیشتر ارتودنسی:
پس از نصب براکت های سیمی قدیمی، محدودیت های زیادی به وجود می آید به خصوص در مورد غذا خوردن. شما نباید با وجود براکت ها در هان، آب نبات های سفت، آدامس و غذاهای سفت بخورید. به جای این ها شما می توانید غذاهایی مثل انواع سوپ ها، پوره سیب زمینی و غلات نرم مصرف کنید. حتی اگر ارتودنسی نامرئی را انتخاب کرده اید و دیگر نگران سفت شدن سیم ها نباشید باز هم در برخی از مراجعات به دندانپزشکی، ارتودنسی شما نیاز به تنظیم داشته و ممکن است درد ارتودنسی را تجربه نمایید. از این رو باید با دهان خود مهربان بوده و غذاهای نرم مصرف کنید.
استفاده از موم ارتودنسی:
موم ارتودنسی یک محصول مخصوص است که از داخل لب ها، گونه ها و لثه های شما در برابر براکت ها محافظت می نماید. در واقع موم سدی است که سبب می شود انتهای تیز براکت ها دهان شما را تحریک ننماید. می توانید دستورالعمل و راهنمای استفاده از موم را از متخصص ارتودنسی سوال کنید. در اصل شما این روی براکت که سبب درد ارتودنسی می شود قالب می زنید. لازم به ذکر است که این موم غیر سمی بوده و لازم نیست که نگران بلعیدن تصادفی آن باشید. در واقع یادتان باشد که قبل از مسواک زدن آن را از دهان خارج کنید.
استفاده از آب نمک برای کاهش درد ارتودنسی:
شستشو با آب نمک گرم میتواند در تسکین درد ارتودنسی به شما کمک کند. آب نمک زخم ها یا بریدگی های موجود در دهان و لثه را بهبود می بخشد.
مطالب مرتبط: فرق لمینت و کامپوزیت
ماساژ لثه برای تسکین درد ارتودنسی:
اگر ماساژ دادن می تواند درد شانه شما را کاهش دهد چرا از آن برای کم کردن درد ارتودنسی و لثه استفاده ننمایید. انجام این کار نیز بسیار ساده است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که به آرامی لثه های خود را با انگشت ماساژ دهید. برای تأثیرگذاری بهتر، یک تکه یخ روی لثه های خود بگذارید. این کار سبب می شود که تورم و و التهاب آنها کمتر شود.
رعایت بهداشت دهان و دندان برای کاهش درد ارتودنسی:
نحوه مراقبت از دندان ها و براکت ها نیز می تواند از میزان درد و ناراحتی شما بکاهد. مهمترین نکته در اینجا این است که برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها و التهاب لثه باید هم دندان ها و هم براکت ها را تمیز نگه دارید.
• حتما مسواک زده و نخ دندان بکشید.
• همچنین با استفاده از دهانشویه اطمینان حاصل کنید که باقیمانده ذرات مواد غذایی دیگر لابلای دندان ها یا براکت ها نیستند.
• برای بهتر تمیز شدن براکت ها می توانید از مسواک های مخصوص استفاده کنید که به طور کامل لابلای آنها را تمیز می کند.
به خاطر داشته باشید عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نه تنها می تواند احساس درد پس ارتودنسی را افزایش دهد بلکه به علت طولانی بودن مدت زمان درمان با ارتودنسی احتمال خراب شدن و پوسیدگی دندان های شما نیز افزایش خواهد یافت.
جمع بندی
درد ارتودنسی ممکن است ناخوشایند باشد اما در نظر داشته باشید که استفاده از براکت ها با بهبود نیش شما می تواند سایر دردهای دهان و دندان را که از نامرتب بودن دندان ها نشأت می گیرند از بین ببرد.
همچنین مراقبت از دندان های مرتب، بسیار راحت تر خواهد بود و کمتر در معرض خطر پوسیدگی و بیماری های لثه قرار می گیرند. در نهایت، اعتماد بنفس شما نیز افزایش یافته و می توانید مدت طولانی از این لبخند زیبا و سالم بهره ببرید.
