پالیش کامپوزیت یکی از مهمترین مراحل برای رسیدن به یک ترمیم و کانتورینگ موفق است. در واقع پولیش دندان بعد از کامپوزیت نتایج زیبایی را تا حد زیادی افزایش می‌دهد، سلامت دهان و دندان بیماران را به حداکثر رسانده و طول عمر ترمیم ها را افزایش می دهد.
متاسفانه در برخی از کلینیک ها توالی صحیح مراحل براق کننده کامپوزیت دندان برای دستیابی به نتایج بهینه اغلب نادیده گرفته می‌شود. در صورتی که پالیش کامپوزیت، تکمیل و پرداخت آن یک شکل هنری پیچیده است. با این حال، تکنیک مناسب در واقع زمانی بسیار ساده و کارآمد است که متخصص درک بالایی از این فرآیند داشته باشد.
هدف اولیه از پولیش دندان ترمیم های کامپوزیت ایجاد سطحی صاف و یکنواخت بوده و اینکه دندان ها به راحتی توسط بیمار تمیز شوند. همین امر این به نوبه خود می تواند طول عمر ترمیم را افزایش دهد، بروز پوسیدگی های مکرر را کاهش داده و سلامت بافت های اطراف را ارتقا دهد.
مزایای پالیش کامپوزیت
پالیش کامپوزیت عمدتا با هدف صاف کردن مناسب حاشیه های سطح حفره، بازسازی آناتومی عملکردی و در واقع ایجاد سطحی صاف و بدون حفره انجام می شود. یک سطح صاف برای شبیه سازی براقیت مینا ضروری است. مزایای پالیش کامپوزیت عبارتند از:
- حاشیه های صاف و غیرقابل تشخیص
- سطح مقاوم در برابر پلاک
- بافت های سالم تر لثه
- افزایش طول عمر ترمیم
- خطوط مناسب
حتما بخوانید: فرق لمینت و کامپوزیت
چرا پولیش دندان بعد از کامپوزیت مهم است؟
پولیش دندان بعد از کامپوزیت، یک سطح صاف و بسیار براق ایجاد می کند که از لحاظ زیبایی شناختی و سلامت دهان و دندان، اهمیت بسیار زیادی دارد. پولیش کامپوزیت ونیر باید به طور مطلوب انجام شود تا بسیاری از مشکلات کامپوزیت دندان مانند سوزش لثه، سایش بیشتر و پوسیدگی مکرر، تجمع پلاک و یک نقص طولانی مدت در کامپوزیت دندان که ممکن است به علت انجام نامناسب پولیش دندان بعد از کامپوزیت مشاهده شود؛ به حداقل برسد. کانتورینگ، فینیشینگ (عملیات اتمام ترمیم دندان) و پولیشینگ مهمترین مراحل کاشت ونیر دندان هستند که در افزایش دوام و طول عمر ونیرهای مستقیم موثرند. به همین علت روشهای فینیشینگ و پولیش دندان بعد از کامپوزیت با تکنولوژی های پیشرفته به روز می شوند.
انجام صحیح پولیش دندان بعد از کامپوزیت نه تنها برای ملاحظات زیبایی شناختی بلکه برای سلامت دهان و دندان نیز مطلوب است. در مقابل، ونیرهای کامپوزیت که فینیشینگ آنها به خوبی انجام نمی شود می توانند به مشکلات متعدد بالینی نظیر تجمع پلاک، تحریک لثه، سایش بالاتر و پوسیدگی های مکرر و عدم زیبایی شناختی منجر شوند. کیفیت بالای پولیشینگ و فینیشنگ می تواند موفقیت کامپوزیت را از لحاظ زیبایی و دوام و طول عمر آن را تضمین کند.
براق کننده کامپوزیت دندان
براق کننده کامپوزیت دندان به منظور داشتن سطحی براق و صاف و با استفاده از ابزارهای مختلف و تخصصی به کار می رود. اولین مرحله پس از انجام کامپوزیت دندان، زدودن اضافه های کامپوزیت است که با فرزهای الماس انجام می شود.
بعد از فرزهای الماس به منظور پالیش کامپوزیت از دیسک های مخصوصی استفاده می شود. این دیسک ها در دو نوع زبر و نرم موجود بوده و هر شرکت محصول منحصربفرد خودش را در این زمینه ارائه می کند. در روند براق کننده های کامپوزیت دندان، ابتدا دیسک زبر و در نهایت نرم ها مورد استفاده قرار می گیرند.
اخیرا یک مولت سیلیکونی نیز با نام مولت تکو به بازار عرضه شده که پالیش کامپوزیت را راحت تر نموده است. متخصص پس از فرز، مولت صورتی و سپس خاکستری را بدون خمیر به کار برده و در مرحله بعدی از خمیرهای پالیش با نمدها استفاده می نماید. آخرین مرحله در این فرآیند، نمدها بوده که با خمیرهای پالیش الماسه یا همان دیاموند به کار می روند.
مراحل کاشت ونیر مستقیم و پولیش دندان بعد از کامپوزیت:
• بررسی عیوب ظاهری دندان های بیمار یا مشکلات ونیر کامپوزیت قبلی
• درصورتیکه دندان ها قبلا کامپوزیت شده باشد و ادغام ترمیم خوب بوده و نقطه تماس و چسبندگی صحیح باشد می توان با حفظ ونیر کامپوزیت قبلی، ونیر مستقیم را مجددا روی آنها فرم دهی کرد.
• لایه گذاری کامپوزیت دندان: به علت وجود شکاف و ظاهر شدن حباب حین لایه گذاری نیاز به تبحر و مهارت بالایی دارد. برای داشتن یک سطح بسیار زیبا و صاف و انجام فینیشینگ و پولیش دندان بعد از کامپوزیت در زمان کوتاهتر معمولا دندانپزشک باید از حداقل لایه ها استفاده کند.
• برای بازسازی کامپوزیت ونیر، می توان از یک لایه کامپوزیت ونیر با مقدار مناسب استفاده نمود و از ابزارهایی بهره گرفت که می توانند در فرم دهی کامپوزیت کمک کنند. معمولا دندانپزشکان از برس های قدامی یا ابزارهای مخصوصی که در کیت های کامپوزیت همراه با رزین ها به فروش می رسند؛ استفاده می کنند.
• پس از فرم دهی کامل و برقراری پیوند بین کامپوزیت و مینای دندان می توان از سندبلاست جهت پولیش دندان و سپس از اسید فسفریک به مدت 30 ثانیه به منظور شستشو استفاده کرد.
• پس از سفت شدن کامپوزیت، باید به فینیشینگ سطح ونیر پرداخت. اولین مرحله از فینیشینگ تعریف خطوط انتقال است. برای مشاهده بهتر، می توان آنها را با یک خودکار مشخص کرد تا بتوان فضای بسیار نرم اطراف سطح خطوط انتقال را تمیز کرد.
• سپس می توان از ابزار مخصوص در سطح جلویی و در ناحیه برجسته ونیر استفاده کرد و برای ایجاد سطحی صاف تر می توان از سنگ Arkansas با سرعت کم استفاده نمود. درصورتیکه فرم دهی کامپوزیت به خوبی انجام گرفته باشد؛ زمان سپری شده در این مرحله کامپوزیت کمتر است.
• پس از فینیشینگ از چرخ لاستیکی Diatech Speed Guard بدون خمیر یا ابزار چرخشی پولیش استفاده می شود تا درنهایت پولیش دندان بعد از کامپوزیت به اتمام برسد.
چه عواملی در پولیش دندان بعد از کامپوزیت موثر است؟
ونیر مستقیم به عنوان یکی از روش های ترمیمی به منظور پوشاندن عیوب ظاهری دندانها از لحاظ زیبایی و ماندگاری پس از لمینت سرامیکی در درمان های زیبایی، دومین جایگاه را دارد. دستیابی به یک سطح بسیار جلا یافته در رزین کامپوزیت همیشه یک چالش بالینی برای دندانپزشکان زیبایی بوده و تکنیک ها و سیستم های بیشماری برای تحقق این هدف معرفی شده اند. اخیرا در مقاله ای عوامل موثر در ایجاد بهترین پولیش دندان بعد از کامپوزیت مورد بررسی قرار گرفته و به موارد زیر محدود شده است:
1. ابزارهای مورد استفاده برای پولیش دندان
ابزارهای متعددی برای پولیش دندان بعد از کامپوزیت موجود است که دندانپزشکان زیبایی بر اساس تجربه و مهارت خود از آنها بهره می گیرند. در مطالعات انجام گرفته، ونیرهای کامپوزیت با استفاده از یک سیستم پولیشینگ مبنی بر دیسک ترمیم شدند و نتایج نشان داده است که سیستم فوق بسیار مقرون به صرفه و کار با آن بسیار آسان و سریع بوده و نتیجه پولیش دندان بعد از کامپوزیت با آن، فوق العاده بوده است.
2. تکنیک پولیش دندان بعد از کامپوزیت
به منظور پولیش دندان از دو تکنیک پولیش تک مرحله ای و چند مرحله ای استفاده می شود. برای آشنایی بیشتر با روشهای پولیش دندان، تفاوت این دو تکنیک را بررسی می کنیم:
• سیستم های پولیش کامپوزیت تک مرحله ای
این سیستم ها با بهره گیری از پولیشرهای الماس برای کاهش زمان آماده سازی و پولیش دندان بعد از کامپوزیت معرفی شدند. آنها به این دلیل سیستم های تک مرحله ای نام گذاری شده اند چون می توانند کانتورینگ، فینیشینگ و پولیشینگ را با استفاده از یک ابزار واحد تکمیل کنند و سطح کامپوزیت دندان را در حداقل زمان ممکن پولیش کنند.
• سیستم های پولیش کامپوزیت چند مرحله ای
در سیستم های پولیش کامپوزیت چند مرحله ای، دندانپزشک از ابزارهای متفاوتی برای کانتورینگ، فینیشینگ و پولیشینگ استفاده می کند. چون این ابزارها به طور تخصصی برای هر مرحله طراحی شده اند؛ نتایج پولیش دندان بعد از کامپوزیت با تکنیک چند مرحله ای از لحاظ زیبایی و دوام کیفیت بالاتری دارد. نتایج نشان داده است تکنیک پولیش دندان چند مرحله ای از لحاظ زیبایی و دوام، بسیار با کیفیت تر از پولیش دندان تک مرحله ای است. نتایج نشان داده است تکنیک پولیش دندان چند مرحله ای از لحاظ زیبایی و دوام، بسیار با کیفیت تر از پولیش دندان تک مرحله ای است. نتایج نشان داده است تکنیک پولیش دندان چند مرحله ای از لحاظ زیبایی و دوام، بسیار با کیفیت تر از پولیش دندان تک مرحله ای است.
پولیش دندان بعد از کامپوزیت و لمینت چه تفاوتی دارد؟
نتیجه نهایی کامپوزیت ونیر به دلیل نقص آنها در پولیشینگ و حفظ زیبایی برای طولانی مدت نسبت به لمینت های پرسلین یا تمام سرامیک با شکست مواجه بوده است که از دلایل اصلی موفقیت کلی ونیر پرسلین در مقابل کامپوزیت ونیرها بوده است. سطح پرسیلین با پولیشینگ بسیار با کیفیت که در لابراتوار انجام می گیرد؛ همیشه نسبت به کامپوزیت ها دارای ماندگاری و جلای بیشتری بوده است. اما بدون شک امروزه حضور کامپوزیت های بسیار تکامل یافته در بازار نتایج بسیار عالی را از لحاظ تکرارپذیری و زیبایی شناختی تضمین کرده است به طوریکه ونیرهای مستقیم درحال رقابت با ونیرهای لمینت هستند. در هر صورت چون موفقیت و شکست در ونیرکامپوزیت همیشه با دستیابی به سطحی کاملا پولیش و ترمیم شده صرفنظر از برند کامپوزیت به کار رفته در آن ارزیابی می شود و از طرف دیگر ارجحیت همیشه با ایجاد سطح صاف و بسیار براق بعد از پولیش کامپوزیت بوده؛ تحقیقات بسیار گسترده ای انجام گرفته تا ابزارهای و تکنیک های پولیش دندان بعد از کامپوزیت به نحوی توسعه داده شود که نتایج آن از لحاظ زیبایی و ماندگاری با لمینت دندان قابل قیاس باشد.
ابزارهای مورد استفاده پولیش دندان بعد از کامپوزیت
در ادامه سیستم های متعدد فینیشینگ و پولیشینگ موجود برای ترمیم های کامپوزیت که کارایی منحصربفرد آنها در پولیش دندان بعد از کامپوزیت به اثبات رسیده را معرفی می کنیم. پزشکان، تکنیک ها و سیستم های مختلفی را برای فینیشینگ و پولیشینگ کامپوزیت به کار می برند که شامل موارد زیر می شوند:
• تیغ کارباید (Carbide Burs) کانتورینگ کامپوزیت ونیر
انواعی از تیغ های کارباید وجود دارند که برای کانتورینگ و فینیشنگ کامپوزیت دندان استفاده می شوند. متداول ترینِ آنها دارای یک تیغه با فلوت 8 تا 30 هستند و برای حاشیه لثه توصیه می شوند چرا که در مقایسه با سایر ابزارها برای بافت های نرم مناسب تر هستند.
• الماس های فینیشینگ (Finishing Diamonds) کامپوزیت دندان
الماس ها برای کانتورینگ، تنظیم و پولیش دندان بعد از کامپوزیت ها استفاده شده و در انواع سایزها و شکل ها و با موارد ساینده مختلف مانند ماسه سنگ (grit) ساخته شده اند. اندازه مواد ساینده بین 8 تا 50 میکرون است و تیغ ها به ترتیب اندازه در الماس فینیشینگ قرار گرفته اند. یعنی از یک تیغ درشت شروع شده و به یک تیغ ریزتر ختم می شوند. از این الماسها باید با اسپری آب و سرعت کمتر از 50000 دور در دقیقه برای پولیش دندان بعد ازکامپوزیت استفاده شوند. استفاده از سایر ابزارهای پولیشینگ کمکی معمولا بر اساس استفاده از این تیغ های الماس انتخاب می شود.
• سنگ های فینیشینگ (Finishing Stones) ونیر کامپوزیت
این سنگ ها برای پولیش دندان بعد از کامپوزیت که حداکثر سایش مورد نیاز است به کار می روند.
• پوینت ها، سرهای لاستیکی و چرخ ها (Rubber Cups, Points و Wheels) برای پولیش دندان
گرچه این ابزار عمدتا در پولیشینگ به کار می روند اما همچنین ممکن است در کانتورینگ نیز استفاده شوند. این ابزارها در انواع سایزها، شکل ها و تیغ ها موجود هستند. ساینده های تعبیه شده در این ابزارها عمدتا از جنس کاربید سیلیکون، اکسید آلومینیوم یا حتی الماس هستند.
• خمیرها (Pastes) برای پولیش کامپوزیت دندان
خمیرهای اکسید آلومینیوم و الماس بیشترین کاربرد را به عنوان خمیرهای پولیشینگ کامپوزیت دارند. هر دو خمیر با تیغ های مختلفی موجود هستند و باید با ابزارهایی مانند نمد یا برس های مخصوص برای پولیش دندان بعد از کامپوزیت به کار روند.
• دیسک ها و نوارها
دیسک ها برای کاهش ناصافی، کانتورینگ، فینیشینگ و پولیشینگ استفاده می شوند. دیسک ها و نوارها می توانند در سطح بالایی پولیش بعد از کامپوزیت دندان را انجام دهند. اکثر تولیدکنندگان، دیسک ها را با ساینده های اکسید آلومینیوم آغشته می کنند که بیشتر برای ترمیم های قدامی مناسب هستند. نوارها نیز برای صاف کردن و پولیشینیگ سطوح ونیر کامپوزیت به کار می روند. جنس آنها فلزی یا پلاستیکی است.
سخن آخر
همانطور که در ابتدای این محتوا نیز اشاره نمودیم، کانتورینگ و پالیش کامپوزیت یک جزء کلیدی و مهم برای موفقیت طولانی مدت ترمیم های باند شده می باشد.
مهمتر از این موارد، مراجعه به یک کلینیک دندانپزشکی معتبر و یک متخصص با تجربه و با مهارت است که این مراحل را با تخصص ویژه ای که دارد پشت سر بگذارد. در واقع برای افزایش درصد موفقیت این روند، متخصص باید در ابتدا مواد ترمیمی مناسب، از وینرها گرفته تا براق کننده کامپوزیت دندان، را با دقت انتخاب نماید تا به انجام کار به درستی کمک کند.
سپس، او باید نتیجه نهایی مورد نظر را تصور نموده و ترمیم را بر اساس آن تنظیم کند و در نهایت، برای دستیابی به حداکثر موفقیت ترمیمی، باید تکنیک پرداخت و پالیش کامپوزیت را به درستی اجرا نماید.
