احتمالاً در صورتی که یک یا چند دندان خود را از دست داده باشید به این فکر افتاده اید که از روش ایمپلنت دندان برای جایگزین کردن دندان طبیعی خود استفاده کنید و احتمالاً شنیدهاید که ایمپلنت دندانی کاملا شبیه دندان های طبیعی خودتان، ظاهر و عملکرد مناسبی دارند. این ادعا به چند دلیل کاملاً درست است. اول این که پایه ایمپلنت دندان جایگزین ریشه دندان از دست رفته می شود و تاج دندان مصنوعی نیز جای تاج دندان طبیعی شما را خواهد گرفت این ریشه جدید که از تیتانیوم ساخته شده به پایدار نگه داشتن دندان مصنوعی در جای خود بهتر از دندان مصنوعی که روی لثه ها سوار می شود؛ کمک خواهد کرد. پایه ایمپلنت از جابجا شدن دندان جلوگیری کرده و مزایای دیگری نیز شامل موارد زیر دارد:
• توانایی صحبت کردن و جویدن هر نوع ماده غذایی را به بیمار بر می گردانند
• نیازی به دراوردن تاج دندان از دهان و تمیز کردن آن نیست
• کاملاً ظاهری شبیه دندان طبیعی دارد
• از پایدار ماندن ساختار چهره حمایت می کند
خوشبختانه استفاده از ایمپلنت دندانی هیچ گونه محدودیت سنی ندارد و انتخاب مناسبی برای تمام افرادی است که یک یا چند دندان خود را از دست دادند. دیگر نیازی نیست که از قرار گرفتن در میان جمع به علت خالی بودن جای دندانی که در اثر پوسیدگی یا حوادث افتاده است؛ خجالت بکشید. البته کاشت دندان به روش ایمپلنت برای افراد زیر ۱۸ سال نیز ممکن است توصیه شود اما پیش از اقدام به کاشت ایمپلنت در کودکان و نوجوانان حتماً باید با دندان پزشک مشورت کرد.
چرا کودکان و نوجوانان کاندید مناسبی برای انجام ایمپلنت دندان نیستند؟
پیش از این که عمل کاشت ایمپلنت برای هر بیمار انجام بگیرد؛ استخوان فک باید به طور کامل رشد کرده باشد. معمولا رشد کامل استخوان فک، اواخر نوجوانی یا حتی در سالهای اولیه جوانی اتفاق میافتد. بنابراین ایمپلنتولوژیست معمولا عمل کاشت ایمپلنت را برای افراد زیر ۱۷ سال انجام نمی دهد البته پاسخ به این سوال که "آیا در هر سنی می توان ایمپلنت انجام داد" نیاز به بررسی دقیق تری دارد و عوامل متعددی باید برای آن در نظر گرفته شود.
برای تعیین این که آیا یک بیمار نوجوان برای انجام ایمپلنت آماده است یا خیر ایمپلنتولوژیست از عکس اشعه ایکس استخوان فک استفاده می کند تا مشخص شود که آیا به طور کامل برای انجام عمل جراحی رشد کرده است یا خیر .معمولاً جراح اجازه والدین افراد زیر ۱۸ سال را نیز که تمایل به جایگزین کردن دندان از دست رفته با روش ایمپلنت دارند؛ می گیرد.
به طور کلی می توان گفت هر سنی برای انجام ایمپلنت مناسب است و در حقیقت محدودیت سنی حداکثر برای ایمپلنت وجود ندارد. طبق آکادمی دندانپزشکی آمریکا، نیمی از زنان و مردان با سن بالای ۶۵ سال حداقل یک دندان خود را از دست داده اند که موجب می شود کاندید مناسبی برای انجام عمل جراحی کاشت دندان باشند. در حال حاضر بیماران بسیاری با سنین بیش از ۸۰ و ۹۰ سال از دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت استفاده می کنند و کاملاً راضی هستند. بنابراین در صورتی که پیش از ایمپلنت سلامت عمومی بدن افراد به طور کامل بررسی شود و تراکم استخوان بیمار به اندازه کافی باشد دلیلی ندارد که جراح بخواهد سالمندان را از انتخاب روش ایمپلنت دندان منع کند. در حقیقت سالمندانی که با دندانهای مصنوعی متحرک سالهاست که دست و پنجه نرم میکنند میتوانند به راحتی آنها را با ایمپلنتهای دندانی ثابت و دائمی جایگزین نمایند.
بیشترین تفاوت بین بیماران پیر و جوان برای انجام ایمپلنت دندان این است که چگونه دندان طبیعی خود را از دست داده اند. معمولاً بیماران جوان حین تصادفات یا حوادث ورزشی دندانهای خود را از دست می دهند و میانسالان و افراد مسن دندانهای خود را به سبب پوسیدگی یا بیماری های لثه از دست می دهند. اما صرف نظر از این که بیمار به چه نحوی دندان طبیعی خود را از دست داده جراح می تواند از روش کاشت ایمپلنت برای جایگزین کردن دندان او استفاده کند.
بهترین سنی که می توان ایمپلنت دندان انجام داد
در عصر کنونی مردم تا سنین بیشتری زندگی می کنند و می خواهند تا پایان عمر تا جایی که می توانند سلامت اعضای بدن خود را حفظ نمایند. به همین علت زمانی که دندان هایشان شروع به افتادن میکند؛ تصمیم می گیرند با ایمپلنت های دندانی آنها را جایگزین کنند. کاشت ایمپلنت می تواند به این افراد کمک کند تا مانند روزهای جوانی هر چه را که می خواهند بشوند و در فعالیت های اجتماعی بدون نگرانی و احساس خجالت شرکت کنند. در حال حاضر بریج بر پایه ایمپلنت و اوردنچر بیشترین تقاضا را در میان میانسالان و افراد مسن دارد.
در حقیقت می توان گفت هر سنی برای انجام ایمپلنت دندان مناسب است و هیچگاه برای کاشت دندان دیر نیست. در اکثر موارد بیماران کاندید مناسبی از لحاظ سلامت عمومی و استخوان فک برای انجام فرآیند روتین کشیدن دندان و جایگزین کردن آن با ایمپلنت هستند. البته محدودیت هایی برای افراد سیگاری و افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت نمی کنند و یا استخوان فک کافی برای کاشت پایه ایمپلنت ندارند؛ وجود دارد.
اما نکته مهم این است که سن بیمار فاکتور مهمی که روی موفقیت ایمپلنت دندان تاثیر بگذارد؛ نیست. ایمپلنت هایی که در استخوان های فک سالم در بیماران بالای ۸۰ سال کاشته شده اند همان احتمال موفقیت کاشت ایمپلنت در استخوان فک افراد جوان را دارند.
دکتر شهاب محمدی در پاسخ به این سوال که چه سنی برای انجام ایمپلنت دندان مناسب است توضیح داده است :"یکی از مشکلاتی که دندانپزشکان در حال حاضر با آن مواجه اند این است که افراد ممکن است دندان هایشان را در سنین بالا از دست بدهند و سپس بافت های لثه و عضلات برای مستحکم نگه داشتن دندان های مصنوعی توانایی کافی نداشته باشند. در سنین بالا بافت لثه معمولاً بسیار نازک می شود و عضلات می توانند به درستی جابجایی دندان مصنوعی را کنترل کنند. به همین علت سالمندانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند نمی توانند به درستی غذا بجوند و صحبت کنند. اما خوشبختانه روش کاشت ایمپلنت دندان به کمک افراد مسن آمده است بنابراین مهم نیست که در چه سنی قرار دارید با کاشت پایه ایمپلنت در استخوان فک و سوار کردن تاج دندان مصنوعی روی آن، فشار وارده به لثه ها به شدت کاهش پیدا کرده و بیمار می تواند از خوردن، جویدن و صحبت کردن لذت ببرد. من در مطب خود یا کلینیک دندانپزشکی بیماران بسیاری را که در سنین بین ۷۰ تا ۸۰ سال قرار داشتند درمان کردهام حتی اخیراً کاشت ایمپلنت را در دهان بیمار ۹۲ ساله ای انجام داده ام و نتیجه آن واقعا راضی کننده و فوق العاده بود."
آیا من برای انجام ایمپلنت دندان مناسب هستم؟
همه افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست دادند کاندید مناسبی برای کاشت دندان هستند. فقط چند مورد استثنا وجود دارد که جراح قبل از اقدام به کاشت ایمپلنت آنها را بررسی خواهد.
اگر می خواهید عمل کاشت ایمپلنت را با موفقیت انجام دهید باید از سلامت عمومی کافی برخوردار باشید. بافتهای دهان و دندان شما نیز باید سالم باشد و به بیماری لثه یا پریودنتال دچار نشده باشید. همچنین اگر دندان شما پوسیده و خراب شده باشد؛ ابتدا دندانپزشک آن را برای شما ترمیم کرده و سپس اقدام به کاشت ایمپلنت می نماید. هر مشکلی که در دهان و دندان وجود داشته باشد باید پیش از قرار گرفتن پایه ایمپلنت در استخوان فک برطرف شود.
احتمالاً جراح از شما در خصوص نحوه حفظ و نگهداری از دهان و دندانتان سوال هایی می پرسد چون پس از کاشت ایمپلنت باید کاملا دهان خود را تمیز نگه داشته و آن را از پلاک حفظ کنید.
در صورتی که از افراد سیگاری هستید این روند روی فرایند جوش خوردن پایه ایمپلنت به استخوان فک و همچنین بهبود لثه اطراف پایه ایمپلنت تاثیرگذار خواهد بود. به همین علت دندانپزشک از شما خواهد خواست که به منظور افزایش موفقیت درمان ایمپلنت دندان حداقل به مدت 3 هفته قبل از کاشت ایمپلنت و 6 هفته پس از آن، سیگار کشیدن را ترک کنید.
دکتر شهاب محمدی در این خصوص توضیح می دهد :"این روزها من با بیمارانی که سیگاری هستند جدی تر برخورد می کنم. شخصا ترجیح می دهم برای افراد سیگاری عمل کاشت ایمپلنت را انجام ندهم تا زمانی که آنها به طور کامل سیگار را ترک کنند. چون تجربه به من نشان داده است که معمولاً کاشت ایمپلنت در افراد سیگاری با شکست مواجه می شود و این موضوع اصلاً ربطی به سن بیمار ندارد.
در صورتی که به علت ابتلا به بیماری های خاص مانند دیابت کنترل نشده، اختلالات لخته خونی، سرطان یا مشکلات سیستم ایمنی داروهای خاصی مصرف می کنید حتما باید پیش از اقدام به کاشت ایمپلنت با ایمپلنتولوژیست مشورت کنید.
چرا بیماران زیر ۱۸ سال بهتر است تا پایان سن بلوغ برای کاشت ایمپلنت منتظر بمانند؟
انجام ایمپلنت دندان برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال باید با احتیاط بیشتری انجام بگیرد. گاهی اوقات زمانی که جراح استخوان فک بیماران را بررسی میکند به آن ها پیشنهاد می دهد که شاید ارتودنسی دندان برایشان گزینه مناسب تری باشد یا می توانند منتظر بمانند تا زمانی که استخوان فک آنها به رشد کامل خود برسد و سپس اقدام به کاشت ایمپلنت نمایند.
درصد موفقیت ایمپلنت دندان برای افراد مسن چقدر است؟
ایمپلنت های دندانی برای افراد مسن حتی بالاتر از ۸۰ سال، درصد موفقیت قابل قبولی دارند. طبق آمارهای به دست آمده از ایمپلنتولوژی دندانی UK، ۹۵ درصد از ایمپلنت های کاشته شده در استخوان فک در افراد میانسال تقریبا بیش از ۱۵ سال، موفقیت عملکرد خود را حفظ کرده اند. به همین علت کاشت ایمپلنت به عنوان یک روش قابل پیش بینی، مطمئن و ایمن برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته افراد میانسال و یا تعویض دندان های مصنوعی متحرک آنها شناخته می شود.
دکتر شهاب محمدی - ایمپلنتولوژیست و جراح دندان - اضافه کرده است :"روش استاندارد طلایی برای جایگزین کردن دندان های مصنوعی متحرک یا بریج های دندانی که به علت افزایش و کهولت سن با مشکل مواجه شده اند کاشت دندان به روش ایمپلنت است. با این روش جای خالی دندان با یک پایه تیتانیومی مستحکم و بادوام جایگزین می شود که می تواند به مدتی طولانی پروتز دندان مصنوعی را روی خود ساپورت کند. بنابراین من به همه بیماران پیشنهاد می دهم که هرگز برای انتخاب روش کاشت ایمپلنت در هر سنی حتی بالاتر از ۸۰ سال دیر نیست. چون با توجه به پیشرفت های اخیر در زمینه پزشکی که موجب شده اکثر مردم بتوانند تا سنین بالاتری زندگی کنند نیاز به استفاده از روشی ثابت و دائمی برای جایگزین کردن دندانها به منظور لذت بردن از زندگی حتی در سنین پیری ضروری به نظر می رسد.
دندانپزشکی مدرن نیز سعی کرده است با این پیشرفتها جلو برود و با معرفی مواد باکیفیت و روشهای درمانی جدید مانند پیوند استخوان، پیوند لثه، لیفت سینوس و غیره فرایند کاشت ایمپلنت را برای افراد مسن که با کمبود های مختلفی مانند پوکی استخوان و عدم تراکم کافی استخوان فک، تحلیل رفتن لثه مواجه اند؛ امکانپذیر سازند. با توجه به مزایا و فوایدی که کاشت ایمپلنت دندان برای بیماران دارد مطمئناً نباید افراد مسن را از انتخاب این راه حل فوقالعاده منع کرد بلکه باید به آنها کمک نمود تا هرچه بیشتر و بهتر با کاشت ایمپلنت های دندانی و اوردنچر به جای دندان های مصنوعی متحرک بی ثبات که موجب تحلیل رفتن بیش از حد لثه و استخوان فک آنها می شود؛ از زندگی خود لذت ببرند."
سلام آقای دکتر محمدی عزیز ، من بانویی هستم 69ساله از دندان مصنوعی خسته شدم چهار ساله ردیف بالا مصنوعیست و پایین چند تا دندان طبیعی و بقیه خالیست و دوماهه شیمی درمونی میشم عمل ماستکتومی داشتم میخوام اگر عمری باشه از خوردن غذا لذت ببرم میشه راهنمایی بکنید خیلی ممنون میشم،با نشکر