بریج دندان یک تاج متشکل از چند دندان مصنوعی متصل به هم است که در جای خالی دندان ها و روی دندان های اطراف به عنوان پایه قرار می گیرد. در صورتی که بریج دندان بشکند یا دندانپزشک مشکلاتی را طی چکاپ های معمول اطراف آن مشاهده کند به بیمار توصیه می کند که آنها را ترمیم یا تعویض کند. جایگزین کردن بریج دندان یکی از متداولترین مشکلاتی است که بیماران با گذشت حدود 5 تا 10 سال از نصب اولیه بریج با آن مواجه می شوند. دندانپزشک معمولا برای جایگزین کردن بریج دندان دو روش به بیمار پیشنهاد می دهد: استفاده مجدد از بریج سنتی یا کاشت ایمپلنت دندانی.
با تعویض بریج دندان سنتی با یک بریج دیگر، مشکلات بیمار پس از مدتی و احتمالا در مدت زمان کوتاهتری نسبت به بار اول بروز خواهد کرد. در صورتیکه بریج برپایه ایمپلنت یا کاشت ایمپلنت دندان به جای یک دندان مستقل یک راه حل دائمی است که زیبایی و راحتی را برای تمام عمر به بیمار باز می گرداند. تا به امروز جایگزین کردن بریج های دندانی با ایمپلنت دندانی توسط دکتر شهاب محمدی – ایمپلنتولوژیست و جراح - به صدها بیمار کمک کرده تا کیفیت زندگی خود را در بلند مدت و به طور دائمی بهبود بخشند.
مطالب مرتبط: کاشت دندان طبیعی
انواع بریج دندان
• بریج دندان سنتی که معمولاً به یک یا دو دندان مجاور در طرفین دندان از دست رفته سیمان می شود.
• بریج کانتی لور که به یک دندان بعد از جای خالی دندان از دست رفته سیمان می‌شود و فقط جایگزین یک دندان خالی می شود.
• بریج های پیوند خورده با رزین که می توانند در هر دو طرف یا یک طرف ثابت شوند و فقط برای جای خالی یک دندان از دست رفته مناسبند.
• بریج های متحرک که برای تمیز کردن باید از دهان خارج شوند و تا حدودی نوعی دندان مصنوعی به شمار می روند که با اتصالات ظریف روی دندان یا تاج های موجود نصب می شوند.
• بریج دندان بر پایه ایمپلنت که می‌توانند چند پروتز دندان مصنوعی متصل به هم را روی پایه‌های ایمپلنت نگه دارند. این تاج به ایمپلنت پیچ شده و یا به اباتمنت روی ایمپلنت سیمان می شود.
هر کدام از انواع بریج های دندانی با چالش هایی مواجه هستند اما اصلی ترین چالشی که هنگام نصب بریج های دندانی در همه انواع آن مشترک است؛ انطباق تاج دندانی با سایر دندان های طبیعی است. تاج دندان مصنوعی باید به گونه ای در دهان قرار بگیرد که در خط لثه کاملا شبیه سایر دندان های بیمار به نظر برسد. به همین منظور گاهی اوقات پیش از قرار دادن بریج دندان نیاز به پیوند لثه یا بافت نرم است.
چالش های دیگری که در بریج های ثابت وجود دارد این است که اگر دندانهای پایه مجاور پوسیده شوند و نتوانند بریج را در جای خود نگه دارند؛ ترمیم یا تعویض تاج دیگر تاثیری نخواهد داشت بلکه باید بریج کامل برداشته شده و پس از ترمیم، تاج دندان جدید ساخته و نصب شود.
بریج های متحرک نیز مشکلات دیگری برای دندان های مجاور ایجاد می کنند. چون فشاری که به دندانهای مجاور وارد می شود بسیار بیشتر از بریج های ثابت است و همچنین امکان تجمع پلاک ها و باکتری زیر بریج های متحرک بیشتر از بریج های ثابت است. به همین علت معمولا دندان های پایه بریج های متحرک سریعتر پوسیده می شوند.
مطالب مرتبط: اسنپ اسمایل
دلایل شکست درمان بریج دندان سنتی و افتادن تاج دندان بریج
هر چند بریج های دندانی حدود ۱۰ تا ۱۵ سال دوام می آورند اما به طور معمول هر ۵ سال یکبار نیاز به ترمیم یا تعویض دارند. اکثر بریج های دندانی از جنس سرامیک یا پرسلین هستند که به یک قاب فلزی متصل شده اند. در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، احتمال افتادن این بریج ها به شدت بالا می رود. از بین رفتن یا افتادن بریج های دندانی بسیار متداول است. از جمله دلایل شکست درمان بریج دندان سنتی پس از چند سال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. سیمانی که بریج را نگه می دارد ممکن است ترک بردارد و درنتیجه تاج بریج بیفتد.
2. دندان های پایه حمایت کننده بریج دندان سنتی ممکن است دچار پوسیدگی شوند بنابراین تاج بریج از جای خود خارج شده و لق می شود.
3. ممکن است باکتری ها زیر تاج بریج رشد کرده و موجب پوسیدگی دندانهای اباتمنت شوند. در این صورت دندانهای اباتمنت دیگر توانایی نگه داشتن تاج بریج را نخواهند داشت.
4. خود بریج نیز ممکن است دچار شکستگی شود و یا قاب فلزی آن خم شده و یا بشکند.
5. احتمال شکستن تاج یا پونتیک نیز وجود دارد.
6. گاهی اوقات بریج از لحاظ ظاهری هیچ مشکلی ندارد اما نمی‌تواند به درستی در دهان و روی دندانهای پایه قرار بگیرد.
7. احتمال دارد پس از مدتی رنگ بریج دندان با رنگ دندانهای طبیعی مجاور همخوانی نداشته باشد.
چون بریج های دندانی روش های جایگزین کردن دائمی دندان های از دست رفته نیستند بسیاری از این مشکلات حدودا ۵ یا ۷ سال پس از نصب برای آنها پیش می آید. آمارها نشان می دهد اصلی ترین دلیل نیاز به تعویض بریج، پوسیدگی دندانهای مجاور یا عفونت لثه اطراف آن است. چون دندان هایی که به عنوان پایه زیر بریج دندان سنتی قرار گرفته‌اند قابل رویت نیستند و پوسیدگی آنها خیلی دیر تشخیص داده می شود. هر نوع حساسیت یا درد اطراف بریج دندان می تواند نشانه پوسیدگی دندان های زیر آن و نیاز به تعویض بریج باشد.
مطالب مرتبط: فرق کامپوزیت و لمینت
مزایای استفاده از ایمپلنت دندان به جای بریج
در صورتی که بریج های دندان را با همان روش قبل جایگزین کنید پس از مدتی مجددا با همین مشکل مواجه می شوید و تاج دندان بریج از دهان شما بیرون می افتند. در صورتی که ایمپلنت های دندانی علاوه بر این که آسیبی به دندانهای مجاور نمی رسانند؛ دوام و طول عمر بسیار بالایی دارند و می توان براحتی بریج های دندان را با ایمپلنت دندان جایگزین کرد. چون پایه ایمپلنت به استخوان فک جوش میخورد استحکام بسیار بالایی دارد و برای مدتی طولانی حتی بیشتر از ۲۰ سال تاج دندان را روی خود نگه میدارد.
ایمپلنت های دندانی فشار وارده به دندانهای مجاور که به عنوان پایه بریج در نظر گرفته می‌شوند؛ را کاهش داده و از پوسیدگی زود هنگام آنها جلوگیری می کنند. با استفاده از ایمپلنت های دندانی می توانید ۲ یا ۳ تاج دندان مصنوعی را روی یک پایه ایمپلنت قرار دهید و از آنها مانند دندان های طبیعی خود لذت ببرید. چون ریشه دندان طبیعی با پایه ایمپلنت تیتانیومی جایگزین شده علاوه بر بالا رفتن استحکام و دوام ایمپلنت از تحلیل استخوان فک نیز جلوگیری می شود.
حفظ بهداشت دهان و دندان در تمام انواع بریج ها بر پایه دندان طبیعی یا بر پایه ایمپلنت ضروری است. البته مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بین بریج های دندان سنتی کمی مشکل است و باید از مسواک و نخ دندان های مخصوص برای تمیز نگه داشتن آن ها استفاده کرد. در صورتیکه مراقبت از بریج های بر پایه ایمپلنت کاملا شبیه دندان طبیعی خود فرد است.
مطالب مرتبط: چرک خشک کن دندان
چه مواردی هنگام جایگزین کردن بریج دندان سنتی با ایمپلنت دندان توسط دندانپزشک بررسی می شود؟
• استخوان
تراکم استخوان کافی برای کاشت پایه ایمپلنت از اهمیت بسیاری برخوردار است. به همین علت افرادی کاندید جایگزین کردن بریج دندان با ایمپلنت هستند که تراکم استخوان کافی در ناحیه ای که دندان شان را از دست داده‌اند داشته باشند. در غیر اینصورت جراح باید از روشهای اصلاح استخوان فک مانند پیوند استخوان یا لیفت سینوس استفاده کند تا بتواند پایه ایمپلنت را با موفقیت در استخوان فک بکارد.
• لثه ها
لثه های اطراف محل قرار گیری پایه ایمپلنت باید کاملا سالم باشد. به همین علت حفظ بهداشت دهان و دندان و عدم ابتلا به بیماری های لثه برای کاشت ایمپلنت بسیار مهم است. در صورتیکه لثه شما به هر گونه مشکلی از جمله تحلیل رفتن یا عفونت دچار باشد ابتدا دندان پزشک باید بیماری لثه را برطرف کرده و سپس اقدام به جایگزین کردن بریج با ایمپلنت دندان نماید.
• تاج دندان مصنوعی ایمپلنت
بعد از کاشت ایمپلنت نمیتوان از تاج بریج استفاده کرد بلکه دندانپزشک باید با گرفتن قالب مناسب، پروتز دندان مصنوعی ایمپلنت را به لابراتوار سفارش داده و پس از بهبودی کامل پایه ایمپلنت، تاج ساخته شده را روی اباتمنت سوار کند تا هماهنگی کاملی بین دندانهای طبیعی و تاج دندان مصنوعی ایمپلنت وجود داشته باشد و عملکرد آن نیز دقیقا مانند دندان طبیعی شود.
• زیبایی
یکی از اهداف کاشت ایمپلنت اصلاح ساختار چهره و طرح لبخند است. بنابراین میتوان از ونیر های پرسلین یا تاج های سرامیکی به عنوان تاج دندان مصنوعی ایمپلنت استفاده کرد تا زیبایی ظاهری دندان ایمپلنت شده چندین برابر شود. پس از جایگزین کردن جای خالی دندان با ایمپلنت ممکن است دندانهای کناری که به علت نصب بریج دندان سنتی، تراشیده شده اند ظاهر زیبایی نداشته باشند و یا نسبت به غذاها و نوشیدنی های گرم و سرد حساس باشند؛ به همین علت باید از ونیرهای سرامیکی برای روکش کردن آنها استفاده کرد.
آیا پیشنهاد می شود که به جای بریج دندانی ام یک ایمپلنت دندان قرار دهم؟
ترمیم یا تعویض بریج بستگی به دلیل افتادن آن دارد. در صورتی که دلیل اصلی پوسیدگی دندانهای اباتمنت باشد احتمالاً دندانپزشک پیشنهاد می‌دهد که بریج را برداشته و به جای آن ایمپلنت دندان کاشته شود. به منظور کاشت ایمپلنت ابتدا باید پوسیدگی دندانهای مجاور را درمان کرده و سپس پایه ایمپلنت را در جای خالی دندان از دست رفته بکارید. در صورتی که دندانهای مجاور سالم باشند میتوان یک پایه ایمپلنت و تاج دندان مصنوعی را برای پر کردن جای دندان های خالی و ونیر های دندانی را برای روکش کردن دندانهای مجاور که به‌عنوان اباتمنت بریج استفاده می‌شدند؛ به کار برد. البته در صورتی که فقط پوشش سرامیکی بریج ترک برداشته یا شکسته باشد؛ دانپزشک می‌تواند این پوشش را ترمیم کرده و بریج را مجدداً روی دندان ها قرار دهد.
آیا میتوان بریج را با کاشت ایمپلنت جایگزین کرد؟
معمولا در شرایطی که دندان های پایه که برای نگهداری تاج بریج مورد استفاده قرار می گیرند؛ پوسیده شوند؛ دندانپزشک توصیه می کند که بریج بر پایه ایمپلنت مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب می توان جای خالی دندان را با کاشت ایمپلنت پر کرد و دندانهای پوسیده را ترمیم و با ونیر سرامیکی پوشش داد.
در چه صورت دندان پزشک توصیه می‌کند که بریج دندان با ایمپلنت دندان جایگزین شود؟
بریج های دندانی محدودیت های متعددی دارند اما یکی از مهمترین محدودیت های آن ها این است که نمی‌توانند موجب تحریک رشد استخوان زیر دندان از دست رفته شوند. به همین علت با گذشت زمان و استفاده از بریج دندانی، استخوان فک تحلیل رفته و ساختار چهره نیز دچار تغییر می شود. زمانیکه دندانپزشک در کلینیک دندانپزشکی تشخیص دهد استخوان فک بیمار در اثر استفاده طولانی مدت از بریج دندان درحال تحلیل رفتن است به بیمار پیشنهاد می دهد که با کاشت ایمپلنت از پیشرفت تحلیل استخوان فک جلوگیری کند.
البته با تحلیل لثه و کاهش تراکم استخوان فک، کاشت ایمپلنت نیز با مشکل مواجه می‌شود. البته این مشکل قابل حل است و در صورتی که دندان پزشک تشخیص دهد استخوان فک تحلیل رفته و نمیتوان بریج را با ایمپلنت دندان جایگزین کرد از روشهای ترمیم استخوان فک مانند پیوند استخوان استفاده می کند. تنها مشکل این روش این است که حدود ۴ تا ۶ ماه کاشت ایمپلنت را به تعویق می اندازد.
آیا هزینه کردن برای جایگزین کردن بریج دندان با ایمپلنت منطقی است؟
بریج های دندانی در سال‌های اولیه هم عملکرد خوبی دارند و هم ظاهر جذاب اما به مرور زمان هم از لحاظ زیبایی و هم از لحاظ عملکرد دچار مشکلات اساسی می شوند. به همین علت جایگزین کردن آنها با ایمپلنت دندان که یک روش دائمی است کاملا منطقی به نظر می رسد.
البته اگر فقط با ظاهر بریج های دندانی خود مشکل دارید توجه به این نکته نیز مهم است که بریج بر پایه ایمپلنت می تواند ظاهر بسیار فوق العاده و زیباتری داشته باشد. هرچند دندانپزشکان زمانی جایگزین کردن بریج دندان با ایمپلنت را توصیه می کنند که استخوان فک در حال تحلیل رفتن باشد، لثه ها به طور قابل توجهی فرورفتگی پیدا کرده باشند و یا دندان های طبیعی مجاور دچار پوسیدگی شده باشند.
مطالب مرتبط: قیمت ایمپلنت دندان
