اختلالات مفصل فکی گیجگاهی می توانند روی مفصل فک و عضلات کنترل کننده آن بسیار تأثیرگذار باشند. این مشکلات عمدتا ناشی از ضربه، بایت نامناسب، آرتریت یا ساییدگی هستند. علائم شایع آن نیز عبارتند از: حساسیت فک، سردرد، گوش درد و درد صورت. در واقع، به دلیل پیچیده بودن این مفصل، تشخیص و درمان آنها می‌توانند چالش برانگیز باشد. به طور کلی زنان بیشتر از مردان به این مشکلات مبتلا می شوند، به طوری که از هر یک مرد، 9 زن درد شدید و محدودیت حرکت فک را تجربه می کنند. درک علل، علائم و گزینه های درمانی موجود برای اختلالات مفصل فکی گیجگاهی یا TMJ برای بیماران و پزشکان به طور یکسان ضروری است. برای اطلاعات بیشتر با کلینیک دندانپزشکی دکتر محمدی همراه باشید.
مفصل فکی گیجگاهی کجاست؟
مفصل فکی گیجگاهی یا (Temporomandibular Joint (TMJ محل اتصال استخوان فک پایین به جمجمه است. این مفصل در هر دو سمت سر و جلوی گوش ها وجود دارد. مفصل فکی گیجگاهی حرکت مورد نیاز برای جویدن و صحبت کردن را فراهم می کند. از آنجایی که TMJ امکان حرکت به سمت بالا و پایین و نیز از طرف به سمت دیگر را می دهد، یکی از پیچیده ترین مفاصل بدن به شمار می رود. همین مسئله می تواند درمان اختلالات شدید مفصل فکی گیجگاهی را تحت تأثیر قرار داده و آن را دشوار سازد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت فوری
مشکلات مفصل فکی گیجگاهی
اختلالات TMJ شرایطی هستند که به طور خاص بر این مفصل تاثیر می گذارند. طیف وسیعی از علائم احتمالی وجود دارند که می تواند باعث ناراحتی های مختلفی شود. اختلالات TMJ بسیار گسترده بوده و این اصطلاح شامل بسیاری از علل احتمالی است. به این ترتیب، گزینه های درمانی متنوعی نیز وجود دارند.پزشکان ممکن است بر اساس طیف وسیعی از علائم، از جمله درد مداوم در اطراف فک و محدودیت حرکت فک، اختلالات TMJ را تشخیص دهند. در اغلب موارد، اختلالات TMJ در مدت کوتاهی، معمولاً ظرف چند ماه، برطرف می‌شوند. با این حال، برخی موارد ممکن است ادامه داشته باشند یا دوباره تکرار شوند.
علت اختلالات مفصل گیجگاهی فکی چیست؟
اختلال TMJ می تواند در اثر آسیب به مفاصل فک یا بافت های اطراف ایجاد شود. سایر علل آن عبارتند از:
- دندان قروچه (فشردن دندان ها روی یکدیگر)
- دررفتگی دیسک بین مفصل (برای اینکه این دو استخوان این مفصل در هنگام حرکت به یکدیگر ساییده نشوند در بین آن ها یک دیسک قرار گرفته است)
- آرتریت در TMJ
- استرس یا فشار
- ترومای حاد
- بایت نامناسب
علائم شایع TMJ چیست؟
اختلال عملکرد TMJ در سنین 20 تا 40 سال بیشتر دیده می شود و همانطور که در بالا ذکر شد، در زنان بیشتر از مردان است. برخی از شایع ترین علائم TMJ عبارتند از:
- درد فک
- سردرد
- گوش درد
- درد در ناحیه گردن یا شانه ها
- مشکل باز کردن دهان
- صداهایی مانند کلیک در مفصل فک هنگام باز کردن یا بستن دهان
- احساس خستگی در چهره شما
- مشکل در جویدن
- وزوز گوش یا صدای زنگ در گوش
- تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان های شما روی هم
- تورم در صورت شما
- درد دندان
مطالب مرتبط: ایمپلنت ارزان
اختلالات عملکرد مفصل فکی گیجگاهی چگونه تشخیص داده می شوند؟
در بیشتر موارد، اختلال عملکرد TMJ در طی معاینه دندان تشخیص داده می شود. دندانپزشک متخصص در موارد زیر این مشکلات را تشخیص می دهد:
- زمانی که دهان خود را باز و بسته می کنید، او دامنه حرکت را بررسی می نماید
- صورت و فک شما را فشار می دهد تا نواحی دردناک مشخص شود
علاوه بر این، رادیوگرافی (اشعه ایکس) برای مشاهده مفاصل فک و تعیین میزان آسیب ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس پانوراما. این نوع اشعه ایکس دندان نمای کلی از دندان ها، استخوان فک و TMJ شما را نشان می دهد.
- اسکن CBCT. این اسکن تصاویر بسیار زیادی را از دندان‌ها، فک‌ها، استخوان‌های صورت و سینوس‌های شما را ثبت می‌کند. سپس این تصاویر برای یک تصویر سه بعدی دقیق به هم متصل می شوند. سی تی اسکن دندان دید دقیق تری از آناتومی صورت شما را به پزشک نشان می دهد.
اسکن های ام آر آی. در برخی موارد، MRI ممکن است برای مشاهده بافت های نرم در داخل و اطراف مفاصل فک استفاده شود. این تصاویر موقعیت دیسک، التهاب و قفل شدن احتمالی فک را نشان می دهد. آنها به پزشک شما خواهد خواهد گفت که آیا دیسک TMJ به درستی و در شرایط خوبی کار می کند یا خیر.
ممکن است که شما برای مراقبت و درمان بیشتر به یک متخصص ارجاع داده شوید. یک جراح فک و صورت متخصص در درمان بیماری های اسکلتی مانند اختلال عملکرد TMJ می تواند کمک زیادی به شما بنماید.
کلام آخر
اگر شما نیز علائم رایج اختلالات مفصل فکی گیجگاهی مانند درد فک، مشکل در باز کردن دهان یا بیرون زدن فک را تجربه کردید، فوراً به یک متخصص مراجعه نمایید. همچنین اگر عادت دندان قروچه یا فشار دادن دندان ها را دارید، با دندانپزشک یا متخصص فک صحبت کنید، زیرا این امر می تواند منجر به اختلال عملکرد TMJ شود.امیدواریم از این مطلب سایت دکتر محمدی نهایت لذت را برده باشید.
