ارتودنسی سرامیکی یکی از روش های نوین جهت درمان به همریختگی دندان ها می باشد. این نوع ارتودنسی جایگزینی برای ارتودنسی های فلزی محسوب می شود با این تفاوت که به علت وجود آلیاژهای سرامیکی و مواد کامپوزیتی دقیقا همرنگ دندان بوده و از زیبایی بیشتری برخوردار است.
براکت های شفاف به کار رفته در ارتودنسی سرامیکی بسیار ظریف بوده و به وسیله سیم هایی به هم متصل هستند. همان طور که می دانید ارتودنسی نامرئی هم در دندانپزشکی وجود دارد که البته مناسب افرادی است که بی نظمی دندان هایشان مختصر بوده و نیاز به درمان با ارتودنسی سرامیکی یا فلزی ندارند.
به همین دلیل بیشتر افرادی که ناهنجاری های دندان هایشان شدید است و از طرفی زیبایی دندان برای آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است ترجیح می دهند از ارتودنسی سرامیکی استفاده کنند.
این نوع ارتودنسی تقریبا تمام مشکلات مربوط به دندان و فک را برطرف می کند. از قبیل:
• به هم فشردگی دندان ها
• دندان های فاصله دار
• جلو و یا عقب بودن دندان ها
• رویش دندان ها در زاویای بد
چه کسانی کاندید مناسبی برای انجام ارتودنسی سرامیکی هستند؟
افرادی که دندان هایشان در اثر عواملی نظیر وراثت، مکیدن انگشتان، جویدن ناخن، استفاده از شیشه شیر یا پستانک به مدت طولانی در کودکی و یا عدم رشد صحیح فک به مشکلات زیر دچار شده است، کاندید مناسبی برای انجام ارتودنسی سرامیکی هستند:
• اوربایت (Overbite)
رشد نا‌متقارن فک که باعث می‌شود دندان‌های فک بالا، دندان‌های فک پایین را پوشش دهند.
• اپن بایت (Open bite)
دندان‌های بالا و پایین از یکدیگر فاصله دارند و موقع بستن دهان، دندانها با هم جفت نمی‌شوند.
• کراس بایت (Cross bite)
دندان‌های فک پایین دندان‌های فک بالا را بپوشانند، دندان‌های فرد دچار مشکل می‌باشد.
چه کسانی نمی توانند ارتودنسی سرامیکی انجام دهند؟
• افرادی سیگاری به این علت که نیکوتین سیگار موجب تغییر رنگ براکت های سرامیکی می شود،
• افرادی که نوع آناتومی فک و دندان آن ها متناسب با ساختار ارتودنسی سرامیکی نباشد.
• دندان هایی که ناهنجاری و بی نظمی زیادی دارند؛
مزایای ارتودنسی سرامیکی
یکی از مزایای مهم ارتودنسی های سرامیکی ظرافت و همرنگ بودن آن ها با دندان فرد است. افرادی که روی زیبایی دهان و دندان شان بسیار حساس هستند از این نوع ارتودنسی استفاده می کنند.
این روش درمانی به علت فشار کمی که روی دندان، لثه و فک می آورد، روشی کم درد است که مناسب افراد حساس می باشد.
براکت ارتودنسی مقطع عرضی کمتری دارند و به اندازه بریس‌های فلزی برجسته نیستند و لب را جلو نمی‌آورند.
سرامیک به کار برده شده در براکت‌ها به اندازه مواد مورد استفاده برای ترمیم دندان‌های آسیب دیده قوی است بنابراین، از استحکام مطلوبی برخوردار است. در صورت مراقبت صحیح از آن ها احتمال شکستگی و یا لب پریدگی در آن ها کم است.
از دیگر مزایای ارتودنسی سرامیکی که می توان به آن اشاره کرد عدم مشکل در تصویربرداری است. بریس فلزی در تصویربرداری اختلال ایجاد می کند. برای مثال اسکن اشعه ایکس از دندان ها در تصاویر مشکل به وجود می آورد. درحالی که بریس سرامیکی چنین تداخلی ایجاد نمی کند.
رنگ براکت ارتودنسی سرامیکی مهمترین مزیت آن محسوب می شود. بریس های سرامیکی همرنگ دندان هستند و به رنگ سفید ساخته می شوند. به همین علت اکثر بیماران ارتودنسی سرامیکی را به ارتودنسی فلزی ترجیح می دهند.
معایب ارتودنسی سرامیکی
هزینه این نوع روش درمان بالا است.
بزرگ بودن سایز این براکت ها، باعث می شود که تمیز کردن و مسواک زدن دندان ها دشوارتر شود. در نتیجه اگر به درستی دهان و دندان ها تمیز نشوند احتمال حساسیت لثه و حتی بروز عفونت وجود خواهد داشت.
ارتودنسی سرامیکی دوام کمتری نسبت به ارتودنسی فلزی دارد. زیرا فلز نسبت به سرامیک محکم تر و دارای استقامت بیشتری است. براکت های سرامیکی بیشتر از براکت های فلزی ترک می خورند و یا شکسته می‌شوند.
براکت های سرامیکی حدود 18 الی 30 ماه زمان لازم دارند تا دندان ها را صاف کنند. درمقایسه با براکت های فلزی مدت زمان درمان، کمی بیشتر است. اگر براکت با دندان مقابل در تماس باشد براکت های سرامیکی ممکن است باعث سایش دندان مقابل گردد که این امر در مورد براکت های فلزی خیلی کمتر ایجاد می شود.
جنس بریس‌های سرامیکی از مینای دندان هم سخت‌تر است، پس ممکن است هنگام تماس دندانها با بریس و یا خارج کردن آن‌ها از دهان، به مینای دندان آسیب برساند.
به علت رنگ سفید براکت های ارتودنسی سرامیکی، احتمال لکه دار شدن آن ها بالاست.
مطالب مرتبط: ایمپلنت ارزان
مراقبت از دندانها حین درمان ارتودنسی سرامیکی
دندانپزشکان در حین انجام این درمان توصیه هایی برای افراد دارند که بهتر است از این نکات اطلاع داشت و توصیه ها را انجام داد.
1. در هر شرایطی حتی در مسیر رفت و آمد و در حین مسافرت نیز باید به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت داد. همیشه همراه داشتن یک کیت کامل از وسایلی نظیر مسواک، خمیردندان، نخ دندان و موم ارتودنسی ضروری است.
2. حداقل روزی دوبار به صورت درست دندان ها را مسواک زد. بهتر است بعد از هر وعده غذایی یا خوردن و نوشیدن هر چیزی مسواک زد. زیرا ممکن است براکت ها دچار تغییر رنگ شده یا لکه دار شوند. با انجام این کار احتمال پوسیدگی دندان در طول ارتودنسی به شدت کاهش خواهد یافت.
3. از نخ دندان و دهان شویه استفاده گردد. همچنین استفاده از واترجت که آب را با فشار از بین دندان ها رد می کند میتواند یک روش خوب برای محافظت و مراقبت از ارتودنسی سرامیکی باشد.
4. سیگار کشیدن و استعمال دخانیات به دلایل زیادی برای سلامتی انسان مضر است و علاوه بر این، کسانی که ارتودنسی سرامیکی انجام داده اند؛سیگار باعث می شود بریس های سرامیکی، الاستیک های رنگی و دندان ها را لکه دار کنند. و فراموش نشود که لکه های ناشی از سیگار عمیق هستند و به سختی پاک می شوند.
5. مواد غذایی که رنگدانه های قوی و با ماندگاری بالا دارند می توانند باعث ایجاد لکه و تغییر رنگ در سطح دندان ها و حتی براکت ها شوند. برای مثال گوجه فرنگی یا سس گوجه به علت رنگدانه هایی که دارند می توانند اثرات مخربی روی این بریس ها بگذارند.
از دیگر موادی که می توان مثال زد سس خردل، نوشابه ، قهوه و غیره نیز به طور مشابه می توانند باعث تغییر رنگ دندان شوند بنابراین می بایست از مصرف آن ها اجتناب کرد.
6. موضوعی که دندانپزشک ها نیز به آن ها اشاره می کنند عدم استفاده همزمان خمیر دندان سفید کننده با ارتودنسی سرامیکی است. دندان ها به براکت متصل هستند و خمیر دندان سفید کننده در حین استفاده به زیر سطح و اطراف براکت ها دسترسی ندارد.
بنابراین بخشی از دندان سفید شده و بخشی هنوز تیره، زرد و بد رنگ می ماند. این امر سبب زشت شدن ظاهر دندان ها می شود. علاوه بر این، براکت ها بر اساس رنگ دندان افراد به صورت سفارشی ساخته شده اند و اگر قرار باشد که آن ها سفیدتر شوند دیگر رنگ یک دستی روی دندان ها مشاهده نخواهد شد.
7. این نکته در همه روش های ارتودنسی دندان می بایست رعایت گردد که آن مراجعه منظم به مطب متخصص ارتودنسی دندان است. در این مراجعه ها، افراد با دقت تحت ارزیابی قرار می گیرند و روند درمان به درستی انجام می گیرد.
• چنانچه مشکلی در خصوص درمان فرد وجود داشته باشد متخصص آن را متوجه شده و اقدام به رفع آن می کند. همچنین در هر جلسه نکات، توصیه ها و دستورالعمل های مهم به فرد تذکر داده می شود تا بتوان روند مراقبت از ارتودنسی سرامیکی را به بهترین حالت ممکن پیش برد.
8. بهتر است دندان ها هر 6 ماه یک مرتبه جرم گیری شوند.
9. با وجود استحکام بالایی که این بریس‌ها دارند، باید از خوردن غذاهای بسیار سفت خودداری شود.
آیا ارتودنسی با براکت های سرامیکی درد دارد؟
• یکی از دغدغه های افراد در هنگام انجام ارتودنسی تحمل درد ناشی از آن است. تغییر سیم یا حتی سفت کردن آن باعث ایجاد درد در بیمار می شود. در این حالت بهتر است از مسکن هایی که به صورت موقت درد را تسکین می دهند استفاده کرد. حتی موم های ارتودنسی برای محافظت از بخش داخلی دندان نیز مفید هستند.
آیا براکت های سرامیکی می شکنند؟
• به هر حال آسیب دیدن ارتودنسی سرامیکی امری غیر قابل پیش بینی است. این آسیب ممکن است به دلیل ساییدگی و یا حتی شرایط زندگی باشد. اگر یکی از سیم ها و یا خود براکت سرامیکی آسیب ببیند مهم چک کردن آسیب دندان است.
• در این شرایط اگر دندان آسیب ندیده باشد مشکل خاصی نبوده و متخصص آن را به راحتی می تواند برطرف کند. نکته ای که مهم است دخالت خودسرانه افراد در این وضعیت می باشد. اصولا توصیه می شود که فرد از خم کردن و یا کشیدن سیم خودداری کرده تا آسیب را بیشتر نکند. در این شرایط سریعا می بایست با پزشک متخصص خود تماس گرفته و قرار ملاقات تعیین شود.
مطالب مرتبط: ایمپلنت فوری
آیا در خصوص ارتودنسی سرامیکی به گارد دهان نیاز خواهد بود؟
از گارد دهان معمولا در حین انجام کارهای ورزشی و فعالیت های پر جنب و جوش استفاده می شود. به دلیل اینکه از خطرات احتمالی و هزینه های ناشی از ترمیم ارتودنسی های سرامیکی جلوگیری کرد بهتر است از گارد دهان استفاده گردد.
عموما 3 نوع گارد دهان وجود دارد:
• نوع سفارشی که متناسب با وضعیت و اندازه دهان و فک فرد ساخته می شود. این نوع گاردها به علت سفارشی بودن گران تر هستند.
• گارد جویدنی که باید آن را داخل دهان گذاشت و گاز زد تا متناسب با وضعیت دهان شکل بگیرد.
• گارد پیش ساخته نیز از معمولی ترین گاردها در بازار است. ممکن است برای ارتودنسی سرامیکی مناسب نباشد.
هزینه ارتودنسی سرامیکی چقدر است؟
هزینه ارتودنسی سرامیکی باتوجه به عوامل تاثیرگذار بر روی قیمت ارتودنسی سرامیکی متفاوت خواهد بود که عبارتند از:
جنس براکت ها:
براکت های سرامیکی به دلیل جنس موادی که در ساخت آن ها به کار می رود دارای هزینه های بالاتری می باشند. در براکت های فلزی از فولاد ضد زنگ استیل استفاده می شود که از لحاظ هزینه نسبت به براکت های سرامیکی ارزان تر هستند. در نتیجه بیماران باید به دلیل تفاوت مواد بکار رفته در ساخت براکت های سرامیکی هزینه بیشتری بپردازند.
براکت های ارتودنسی سرامیکی از موادی ساخته می شوند که همرنگ دندانها بوده و هنگام لبخند زدن به چشم نمی ایند. این نکته فراموش نشود که براکت های سرامیکی از جنس سرامیک، پلاستیک یا پرسلین هستند.
رنگ براکت ها:
این براکت می توانند به رنگ روشن یا هم رنگ دندان ها و یا کاملا نامرئی باشند. این ویژگی براکت های سرامیکی که می توانند با رنگ دندان های فرد هم خوانی داشته باشند بسیار زیاد است. افرادی که دارای دندان هایی روشن تر هستند، معمولا براکت هایی شیشه ای رنگ و دارای رنگ روشن را انتخاب می کنند. در عوض افرادی که دندان های تیره تری دارند از براکت های رنگی اما همرنگ با دندان های خود استفاده می کنند.
ترکیب رنگ های موجود و تنوع رنگی در میان براکت های سرامیکی این امکان را به بیماران می هد تا ارتودنسی سرامیکی را با براکت هایی انجام دهند که با رنگ دندان هایشان به طور کامل مطابقت می کند. این موضوع به طور مستقیم بر افزایش هزینه ارتودنسی سرامیکی اثر خواهد گذاشت. اما شاید از بارزترین ویژگی های براکت های سرامیکی باشد.
مطالب مرتبط: مراحل ایمپلنت دندان
نامرئی بودن براکت ها:
بیماران اگر بخواهند درمان ارتودنسی را با استفاده از براکت های نامرئی سرامیکی انجام دهند بدون شک باید هزینه بیشتری را پرداخت نمایند. براکت های سرامیکی بسیار کمتر از براکت های فلزی دیده می شوند. این نامرئی بودن ظاهر زیباتری را ایجاد می کند.
