مدت زمان درمان ارتودنسی طبق نیازها و انتظارات شخصی بیماران در حدود شش تا دوازده ماه طول می کشد. البته نمی توان مدت زمان درمان ارتودنسی را به طور قطع مشخص کرد چون مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی به اینکه دندان های بیمار تا چه حد به درمان سریعتر پاسخ بدهد و جابجا شود بستگی دارد.
از طرف دیگر شرایط دندان های هر فرد و موقعیت قرار گیری آنها با هم متفاوت است و برخی از متخصصین ارتودنسی عقیده دارند که در شرایط پیچیده این درمان بین دوازده تا سی و شش ماه زمان می برد.
اما به طور کلی، زمان نهایی اتمام ارتودنسی به انتظارات فرد و استفاده از روش های متفاوت این نوع درمان بستگی دارد. امروزه روش هایی مانند ارتودنسی در زمان کوتاه، اینویزالاین یا ارتودنسی نامرئی تاحدودی توانسته اند معایب ارتودنسی به روش سنتی را رفع کرده و به بیمارن کمک کنند تا در مدت زمان کوتاهتر و با ظاهر بهتری، دندان های خود را مرتب کنند.
هر چند هیچ متخصصی نمی تواند قبل از اینکه دندان های شما را بررسی کند، بازه زمانی مشخصی را برای مدت زمان درمان ارتودنسی تعیین نماید اما می توان گفت که حتی در روش های بسیار جدید و پیشرفته ارتودنسی در زمان کوتاه، این مدت زمان کمتر از 6 ماه نخواهد بود.
نکته دیگر این است که حتی پس از دریافت ارتودنسی هم نمی توان زمان دقیقی برای استفاده از ریتینر پس از ارتودنسی مشخص کرد چون عوامل زیادی در این فرآیند دخیل هستند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
درمان ارتودنسی چگونه انجام می گیرد؟
ارتودنتیکس یا Orthodontics عبارت است از دانش و مهارت اصلاح موقعیت های ناهماهنگ دندان ها و روابط غیر طبیعی که بین فک ها وجود دارد. متخصص ارتودنسی می تواند با مهارت و تخصصی که دارد و نیز بهره گیری از روش های مختلف هماهنگی میان دندان ها و فک را برگرداند. با این فرآیند مشکلات دندانی زیادی برطرف می شود که مدت زمان درمان ارتودنسی بسته به این مشکلات می تواند متفاوت باشد.
رایج ترین و مهمترین مشکلاتی که با ارتودنسی رفع می شوند عبارتند از:
- ازدحام و شلوغی دندان ها:
زمانی که هماهنگی دندان ها از نظر اندازه و موقعیت آنها بهم بخورد، مشکلاتی زیادی از جمله شلوغی دندان ها به وجود می آید. دلیل این ازدحام می تواند به دلیل عدم تناسب و هماهنگی در اندازه دندان ها و فک باشد که با هر دو فک از حد طبیعی کوچک تر هستند و یا دندان ها بزرگتر از اندازه نرمال می باشند.
- دندان های از دست رفته:
افراد ممکن است بنا به دلایل مختلف، یک یا چند دندان خود را از دست بدهند. به دلیل جای خالی دندان ها و نیز افزایش سن که سبب تغییر موقعیت دندان های دیگر می شود، دندان ها با مرور زمان کج می شوند و فرد نیاز به درمان ارتودنسی پیدا می کند. موقعیت دندان ها و اینکه تا چه حد کج شده اند نیز می توانند بر مدت زمان درمان ارتودنسی تأثیرگذار باشند.
- فاصله میان دندان ها:
یکی دیگر از اثرات عدم هماهنگی میان فک و دندان ها، فاصله میان دندان ها یا دیاستما است. این فاصله می تواند عملکرد دندان و زیبایی آن ها را دچار مشکل سازد اما با کمک ارتودنسی می توان این مشکل را به راحتی حل نمود.
- جلو زدگی فک:
هر دو فک بالایی و پایینی ما در حالت عادی با یکدیگر همپوشانی دارند. اگر به هر دلیلی که می تواند ژنتیک یا وراثت باشد، فک بالا بیش از حد معمول جلوتر از فک پایین باشد، می تواند ظاهری نامطلوب برای شخص ایجاد نمایند اما با ترکیب درمان ارتودنسی و جراحی فک می توان این مشکل را برطرف نمود. از آنجایی که جلوزدگی یا اوربایت فک مشمول دو درمان می شود پس نمی توان زمان دقیقی را برای مدت زمان درمان ارتودنسی تخمین زد.
- آندربایت:
آندربایت برعکس اوربایت یا جلوزدگی فک می باشد که به آن عقب رفتگی فک نیز می گویند. با کمک ارتودنسی و آندربایت می توان این مشکل را حل کرد.
- دندان نهفته:
زمانی که فضای کافی برای دندان ها وجود ندارد یا فک کوچک باشد برخی از آنها نمی توانند از لثه بیرون بیایند. یکی از مشکلاتی که توسط ارتودنسی دندان برطرف می شود ارتودنسی این دندان ها است و معمولا دندان عقل یا دندان نیش دچار این مشکل می شوند.
مدت زمان صاف شدن دندان ها در درمان ارتودنسی چقدر است؟
بیماران معمولا در هنگام مشاوره اولیه از متخصص ارتودنسی سوال می کنند که درمان ارتودنسی چه مدت زمان می برد. بخصوص افراد بزرگسال که همیشه در مورد این مسئله و استفاده از براکت ها نگران هستند. به طور متوسط، انجام درمان ارتودنسی حدود 24 ماه طول می کشد.
البته برخی از بیماران به خصوص افرادی که در سنین پایین تر برای این درمان مراجعه می کنند، به کمتر از 12 ماه زمان نیاز دارند اما بعضی دیگر برای رسیدن به نتایج مطلوب به حتی ممکن است به 3 سال درمان برای صاف شدن دندان ها نیاز داشته باشند.
ارتودنسی برای همه افراد به یک شکل انجام نمی شود و اینکه دندان ها و دهان هر فرد منحصربفرد است. گرچه نمی توان با اطمینان از مدت زمان دقیق ارتودنسی صحبت کرد اما می توان عواملی را که در مدت زمان درمان ارتودنسی تأثیرگذار هستند، بررسی کرد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دیجیتال
چه عواملی بر مدت زمان صاف شدن دندان ها در درمان ارتودنسی موثرند؟
• سن بیمار هنگام شروع درمان ارتودنسی:
درمان ارتودنسی بیماران جوان (نوجوانان و کودکان) سریع تر از بزرگسالان به نتایج مطلوب می رسد زیرا فک آنها هنوز در حال رشد است و باعث می شود که دندان ها راحت تر و سریع تر جابجا شوند. البته این بدان معنا نیست که تمامی بزرگسالان باید دو سال یا بیشتر از براکت ها استفاده کنند چون عوامل دیگری نیز وجود دارند که بر مدت زمان درمان ارتودنسی تأثیر می گذارند.
• شدت فشاری که توسط براکت های ارتودنسی به دندان ها وارد می شود:
یکی دیگر از عوامل مهم تأثیرگذار در مدت زمان درمان ارتودنسی، شدت فشاری است که توسط براکت های ارتودنسی به دندان ها وارد می شود.
برای مثال، در صورتیکه فاصله یا ازدحام و شلوغی دندان ها خفیف باشد می توان با بستن کش های ارتودنسی و چسباندن مناسب براکت ها، فشار زیادی به دندان ها وارد آورد تا طی یک سال یا کمتر مشکلات را برطرف نمود.
اما در موارد شدیدتر نمی توان فشار بیش از حدی به دندان ها وارد آورد به همین علت جابجایی دندان های که بسیار به هم ریخته هستند به زمان بیشتری نیاز دارند.
مورد دیگر چیدمان دندان ها و نیش است که اگر این مشکلات حادتر باشند طول درمان نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
• نوع درمان ارتودنسی:
بیمارانی که به درمان ارتودنسی نیاز پیدا می کنند با چندین گزینه مواجه می شوند که در آنها از انواع براکت ارتودنسی استفاده می شود باید از بین آنها بهترین گزینه را انتخاب کنند:
• براکت های فلزی معمولی
• براکت های سرامیکی
• براکت های شفاف
انتخاب نوع این براکت ها می توانند بر مدت زمان درمان ارتودنسی موثر باشند. براکت های فلزی از فولاد ضد زنگ ساخته شده اند و یک سیستم بسیار مقاوم و مستحکم است. در مقابل براکت های سرامیکی و شفاف، نسبت به نوع فلزی زیباتر به نظر می رسند اما شاید به اندازه براکت های فلزی نتوانند فشار زیادی به دندان ها وارد بیاورند.
البته تجربه و مهارت دندانپزشک تاثیر بسیار زیادی روی مدت زمان درمان ارتودنسی دارد. درصورتیکه دندانپزشک بتواند به درستی، کش های به کار رفته را روی براکت های ببندد، دندان ها در جهت مناسب جا به جا شده و طول درمان ارتودنسی نیز کاهش می یابد.
• رعایت دستورالعمل های متخصص ارتودنسی:
فردی که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرد برای اطمینان از موفقیت در درمان نیاز به رعایت تمام دستورالعمل های ارائه شده توسط متخصص ارتودنسی را دارد. این دستورات می توان شامل رعایت بهداشت دهان و دندان، مراجعه منظم به متخصص و استفاده منظم از دستگاه ارتودنسی باشد.
پیروی از این نکات سبب می شود که مدت زمان درمان ارتودنسی کوتاه تر شده و فرد زودتر به نتایج مطلوب دست یابد.
• سرعت حرکت دندان ها:
سرعت حرکت دندان های هر فرد با فردی دیگر متفاوت است. دندان های بسیاری از افراد حتی در سنین بزرگسالی نیز به سرعت به براکت های ارتودنسی جواب می دهد و جابجا می شود. البته برخی از دستگاه ها وجود دارند که با لرزش فرکانس بالا و بازسازی استخوان اطراف ریشه دندان را تحریک می کنند تا دندان ها راحت تر جا به جا شوند.
در واقع آنها می توانند مدت زمان درمان ارتودنسی را تا 50 درصد کوتاه تر کنند. در روش های جدید ارتودنسی در زمان کوتاه نیز از همین دستگاه ها استفاده می شود.
• برنامه درمان ارتودنسی:
یک متخصص ارتودنسی یا تجربه و مهارتی که دارد می تواند برنامه ریزی مناسبی برای این درمان صورت دهد و روند درمان را سریع تر کند. در صورتیکه متخصص ارتودنسی به درستی مشکلات دندان ها را تشخیص بدهد و جابجایی دندان ها را از ریشه به نحوی برنامه ریزی کند که فشار درستی از طرف کش ها به دندان ها وارد آید، طول درمان ارتودنسی به طور قابل توجهی کاهش پیدا می کند.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دندان
پس از براکت ها تا چه مدت باید از نگهدارنده یا ریتینر استفاده کنیم؟
پس از اتمان مدت زمان درمان ارتودنسی ، استفاده از نگهدارنده یک عمل معمول و مهم است. از آنجایی که دندان ها در تمام طول زندگی ممکن است حرکت داشته باشند باید پس از ارتودنسی در جای خود ثابت بمانند و تمام زحماتی را که در مدت زمان درمان ارتودنسی کشیدید، حفظ نمایید.
به طور کلی دو نوع ریتینر وجود دارد؛
• ثابت
• متحرک
شما می توانید برای خوردن و آشامیدن و نیز تمیز کردن دندان ها، نگهدارنده های متحرک را از دهان خارج نمایید اما در مقابل نگهدارنده ثابت به دندان های شما متصل بوده و قابل جابجایی نیستند. نگهدارنده پس از انجام درمان ارتودنسی فعال، این اطمینان را به شما می دهند که دندان ها و نیش شما تغییری نمی کنند.
متخصصین ارتودنسی به همین دلیل از شما می خواهند که نگهدارنده های متحرک را حداقل به مدت 12 ماه پس از مدت زمان درمان ارتودنسی استفاده نمایید تا دندان های شما به هم نریزد و دوباره به حالت اولیه برنگردد.
اکثر آنها توصیه می کنند که در طی 4 تا 6 ماه اول پس از اتمام درمان و سپس شب ها به طور محدود از آن استفاده کنید تا لبخند زیبای شما حفظ شود. پس به طور کلی مدت زمان دقیق استفاده از نگهدارنده ها به نوع اصلاح ارتودنسی شما بستگی دارد و شما باید دستورالعمل های متخصص را به منظور رسیدن به بهترین نتایج با دقت اجرا نمایید.
چه نتایجی از درمان ارتودنسی انتظار می رود؟
در مدت زمان درمان ارتودنسی و صرف نظر از اینکه بنا به شرایط و نیازهای شما چقدر زمان خواهد برد می توانید انتظار تغییرات جدید را داشته باشید. طی این مدت، دندان ها و فک شما در حال حرکت و سازگاری با موقعیت های جدید است که می تواند برای هر فرد متفاوت باشد.
بسته به نوع سبک زندگی شما و نیز بودجه ای که می خواهید برای این درمان در نظر بگیرید، ممکن است گزینه های بهتری از جمله لمینت دندان یا کامپوزیت ونیر نیز به شما پیشنهاد شود تا طرح لبخند خود را به بهترین شکل ممکن اصلاح کنید.
مطالب مرتبط: مراحل ایمپلنت دندان
جمع بندی
بهترین راه برای تعیین اینکه کدام گزینه می تواند نتایج مطلوبی برایتان رقم بزند و لبخندی زیبا و ماندگار را درکوتاهترین زمان ممکن برای شما به ارمغان بیاورد، رزرو نوبت و مشاوره با یک متخصص ارتودنسی است.
در طول این مشاوره، متخصص ارتودنسی لبخند شما را مورد ارزیابی قرار داده و پس از اینکه از دندان های شما عکس گرفت، می تواند تمام گزینه های درمانی شما را مرور کرده و بهترین روش اصلاح طرح لبخند را معرفی کند.
فراموش نکنید که تجربه و مهارت متخصص در مدت زمان درمان ارتودنسی جهت برنامه ریزی دقیق این فرآیند می تواند بر نتایج حاصل تأثیر بسزایی داشته باشد.
