بلیچینگ دندان یا کامپوزیت سوالی است که امروزه ذهن بسیاری از مراجعه کنندگان به دندانپزشکی جهت سفید کردن دندان ها را به خود مشغول نموده است. دندان های ما به دلایل زیادی می توانند دچار تغییر رنگ شده و کدر شوند. این تغییر رنگ می تواند بخاطر غذاها و نوشیدنی های مصرفی، استعمال دخانیات، برخی داروها و ... به وجود آید. اما امروزه روش های مختلفی برای سفید کردن دندان ها و داشتن لبخندی زیبا و درخشان وجود دارند از جمله بلیچینگ دندان، کامپوزیت و لمینت.
از آنجایی که هزینه سفید کردن دندان ها با بلیچینگ دندان یا کامپوزیت مناسب تر از لمینت دندان است افرادی که فقط قصد دارند دندان های خود را سفید کنند معمولا تمایل به استفاده از این دو روش درمانی را دارند. اما اگر بدانید که بلیچینگ دندان یا کامپوزیت کدام یک روش بهتری است می توانید انتخاب مناسب تری داشته باشید. در ادامه به بررسی هر یک از این دو روش و تفاوت های آن دو اشاره خواهیم کرد:
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان از با ترکیب چندین مواد با اثر ترکیبات شیمیایی ذره ای به نام فیلر و با استحکام بالایی تهیه می شود. در حقیقت رزین کامپوزیت یک ترکیب خمیر مانند است که در ثر تابش نوری با طول موج مخصوص سفت می شود. پس از آن دندانپزشک با پولیشینگ به آن شکل و فرم مناسب داده و آن را متناسب با دندان های بیمار شکل می دهد.
کامپوزیت ونیر در واقع از مواد هم رنگ دندان حاصل می شود. دو نوع کامپوزیت ونیر وجود دارد؛ ونیر مستقیم (Direct) یا غیر مستقیم (Indirect). کامپوزیت ونیر مستقیم در یک جلسه بر روی دندان های بیمار نصب می شود.
زمانی که دندان های شما دارای نقص یا نقایصی باشند می توان از این روش بهره برد. در واقع کامپوزیت دندان لایه ای از مواد هم رنگ دندان ها بوده که روی دندان ها برای ترمیم موضعی مفل تغییر رنگ دندان ها قرار داده می شود. دندانپزشک در ابتدا با ابزارهای مخصوصی دندان ها را تمیز و خشک می نماید. سپس مواد کامپوزیتی را با استفاده از یک پرتو با طول موج مخصوص روی دندان ها سفت کرده و این روش را برای تمام دندان های مورد نظر اجرا می نماید. در نهایت پولیشینگ را انجام می دهد تا دندان ها شکل بگیرند.
مطالب مرتبط: فرق کامپوزیت و لمینت
مزایای سفید کردن دندان ها با کامپوزیت ونیر
• در روش سفید کردن دندان ها با کامپوزیت ونیر به جز اینکه رنگ دندان ها تغییر می یابد، شکل، اندازه و ظاهر آنها نیز تغییر می کنند.
• در روش کامپوزیت دندان، هیچ تراشی روی دندان ها داده نشده و کامپوزیت بدون تراش روی دندان ها نصب می شود. در واقع ساختار طبیعی دندان حفظ می شود.
• هزینه کامپوزیت ونیر نسبت به سایر ونیرها مثل لمینیت ونیر یا لومینیرز کمتر می باشد.
• شکل و فرم ظاهری کامپوزیت ونیر مشابه دندان های طبیعی است و بیمار می تواند رنگ ان را مطابق با سلیقه خود بسیار سفید و درخشان یا همرنگ دندان های طبیعی سفارش دهد.
• برای آماده سازی کامپوزیت دندان نیازی به قالب گیری و ارسال آن به لابراتور نبوده و از این رو در وقت و هزینه صرفه جویی خواهد شد. در واقع این روش درمانی بسیار سریع می باشد.
• در صورتی که کامپوزیت آسیب ببیند به راحتی می توان آن را ترمیم یا تعویض نمود چرا که ساختار طبیعی دندان ها در این روش درمانی کاملا حفظ شده است.
• در صورتی که کامپوزیت نیاز به ترمیم داشته باشد، در مدت زمان کوتاه و به راحتی این کار صورت می پذیرد.
بلیچینگ دندان
بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها برای برطرف نمودن تیرگی ها یا رنگ دانه هایی که به مرور زمان روی دندان ها ایجاد می شوند به کار می رود. برای سفید کردن دندان ها یا بلیچینگ از مواد شیمیایی استفاده می شود. این مواد که پراکسید هیدروژن نام دارند سبب می شوند که رنگ دندان تغییر باید. در واقع این مواد به درون ساختار مینای دندان نفوذ کرده و باعث اکسید رنگ دانه های رسوب کرده در میان هرم های مینایی می شوند. با گذشت زمان این مواد اکسید کننده به درون عاج دندان در لایه زیرین مینا نیز نفوذ کرده و سبب می شوند که رنگ آن روشن تر شود. موادی که در بلیچینگ به کار می روند دارای غلظت های مختلفی می باشند. دو روش بلیچینگ وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره ای خواهیم داشت.
بلیچینگ دندان در مطب
بلیچینگ دندان در مطب (office bleaching) به دو صورت انجام می شود. سفید کردن دندان یا بلیچینگ با لیزر و بدون استفاده از لیزر. البته این دو روش تفاوت زیادی با هم ندارند و تنها استفاده از اشعه UV باعث فعال شدن مواد سفید کننده و سریع تر عمل کردن آن می شوند. در روش بلیچینگ در مطب با استفاده از مواد مخصوصی از لثه ها محافظت شده و سپس مواد سفید کننده با غلظت بالایی روی دندان ها قرار داده می شوند.
ماده موثره که در این مواد وجود دارند به صورت شیمیایی و با بهره گیری از نور یا گرما فعال می شوند. مهارت دندانپزشک در بلیچینگ دندان بسیار حائز اهیمت است زیرا کار با این مواد بسیار دشوار بوده و موفقیت این روش درمانی به شدت به تخصص دندانپزشک بستگی دارد.
زوم بلیچینگ یا زوم ادوانس بلیچینگ حرفه ای ترین و بهترین روش بلیچینگ دندان است که مواد آن متاسفانه در ایران به سختی پیدا شده و در مکان های محدودی انجام می شود. تأثیرگذاری این مواد نسبت به سایر مواد بلیچینگ تقریبا دو برابر است.
مطالب مرتبط: چرک خشک کن دندان
بلیچینگ در منزل (Home bleaching)
در روش بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها در منزل، فرد ابتدا به دندانپزشک رجوع کرده و سپس قالبی از دندان های وی تهیه شده و یک تم برای این کار برای او ساخته می شود. زمانی که فرد به منزل مراجعه نمود مواد بلیچینگ را روی تم قرار داده و روی دندان های خویش قرار می دهد. با توجه به نوع مواد زمان مورد استفاده برای قرارگیری مواد بین بیست تا بیست و پنج دقیقه می باشد.
سپس فرد پس از این مدت تم را خارج کرده و دهان خود را می شوید. اون باید این کار را هر شب و یا یک شب در میان بسته به نوع مواد بلیچینگ دندان انجام دهد. البته کسانی که در انتخاب نوع غذا یا نوشیدنی ها دقت کرده و زیاد از غذاها یا نوشیدنی های حاوی رنگدانه استفاده نمی کنند ماهی یک بار نیز می توانند از مواد بلیچینگ استفاده نمایند.
عوارض بلیچینگ دندان
• سوزش بافت لثه:
از آنجایی که مواد بلیچینگ دندان یا این نوع سفید کننده ها حاوی پروکساید تند هستند می توانند به بافت های دهان مانند لثه ها، لب ها، گونه ها و زبان آسیب برسانند. برای همین در این روش باید مقدار پروکساید کاهش یابد تا صرفا روی دندان ها قرار گیرند و نه به بافت های اطراف.
• حساسیت دندان:
پس از انجام بلیچینگ به احتمال زیاد دندان های شما در برابر مواد غذایی داغ و سرد یا این نوشیدنی ها حساس تر می شوند. در اکثر موارد این حساسیت کوتاه مدت بوده و پس از چند روز تمام می شوند. اگر حساسیت دندان های شما طولانی تر شد حتما با دندانپزشک خود تماس گرفته و او را در جریان قرار دهید.
• درد و ناراحتی دندان ها:
ممکن است دندان های شما پس از چند ساعت دچار درد و ناراحتی شدیدی شوند. این درد به علت التهاب عصب دندان بوده و ممکن است در افر نفوذ مواد سفید کننده پروکساید به عصب، یا کم آب شدن دندان حین این درمان و قرار گرفتن دندان ها در معرض دمای بالا رخ دهد. در وجود چنین درد شدید باید فورا با دندانپزشک خود تماس حاصل کرده و او را در جریان قرار دهید.
تفاوت کامپوزیت و بلیچینگ دندان
بلیچینگ دندان یا کامپوزیت دو روش از روش های مختلفی هستند برای سفید کردن دندان ها به کار می روند. اصلی ترین تفاوت کامپوزیت و بلیچینگ در فرایند و مراحل انجام آن است. همانطور که توضیح دادیم برای سفید کردن دندان با کامپوزیت یک ماده خارجی روی دندان های بیمار قرار می گیرد و برای مدتی طولانی حدود 3 تا 5 سال طرح لبخند بیمار را اصلاح می کند. در صورتیکه در بلیچینگ، ماده خارجی بلافاصله از روی دندان ها پاک شده و در اثر واکنش شیمیایی ایجاد شده؛ دندان های بیمار سفید و درخشان می شوند.
دیگر تفاوت های کامپوزیت و بلیچینگ دندان عبارتند از:
o رنگ:
دو روش درمانی بلیچینگ دندان و کامپوزیت ونیر هر دو می توانند دندان ها را سفید کنند اما این سوال که بلچینگ دندان یا کامپوزیت کدام روش بهتری است باید به دقت بررسی شود. باید در نظر داشته باشید که کامپوزیت اثرات طولانی مدتی نسبت به بلیچینگ دندان دارند.
زمانی که دندان ها با بلیچینگ دندان سفید می شوند با استعمال دخانیات و یا مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی های رنگی به سرعت تغییر رنگ می دهند اما کامپوزیت اینگونه نیست. از آن گذشته کامپوزیت ونیر با طیف رنگ های مختلف عرضه شده و بهترین رنگ متناسب با دندان های شما انتخاب خواهند شد. کامپوزیت ونیرها اگر به درستی نصب و پولیش شوند طول عمر بیشتری نسبت به بلیچینگ خواهند داشت.
o طول عمر و ماندگاری:
باید اذعان داشت که بلیچینگ دندان طول عمر و ماندگاری زیادی ندارد. این در حالی است که ماندگاری کامپوزیت دندان می تواند تا 5 سال و یاحتی بیشتر طول بکشد. اگر فرد مراقبت های صحیح را از کامپوزیت ونیر به عمل آورد می تواند به مدت زیادی از رنگ دندان ها و لبخندی زیبا لذت ببرد. اما بلیچینگ به سرعت می تواند دچار تغییر رنگ شده و از این رو ماندگاری کامپوزیت دندان بسیار بیشتر از طول عمر بلیچینگ می باشد. معمولا بلیچینگ باید سالی یک بار تکرار شود
o درمان سایر مشکلات دندان:
کامپوزیت ونیر به جز تغییر رنگ و سفید کردن دندان ها می تواند سایر مشکلات دندان ها را نیز حل نماید. مشکلاتی نظیر ترک خوردگی، شکستگی، لب پر شدن دندان ها، پر کردن فواصل میان آنها، بد فرمی و پر کردن دندان های جلویی به راحتی با کامپوزیت ونیر حل می شوند. کامپوزیت ونیر یک روش اصلاح طرح لبخند است درصورتیکه بلیچینگ دندان صرفا رنگ دندان ها را تغییر می دهد.
نتیجه گیری
از آنجایی که امروزه زیبایی دندان ها به خصوص تغییر رنگ و تغییر شکل دندان ها بسیار حائز اهمیت است افراد در پی روشی برای اعمال این تغییرات در ظاهر چهره و دندان های خود هستند. بلیچینگ دندان یا کامپوزیت و اینکه کدام روش بهتر است موضوعی است که بسیاری افراد قبل از اعمال تغییرات روی ظاهر و سفید کردن دندان های خود بررسی می نمایند.
دندان های ما بنا به دلایل زیادی می توانند تغییر رنگ داده و کدر شوند مانند مصرف غذاها یا نوشیدنی های رنگی یا سیگار کشیدن و ... . روش های مختلفی برای سفید کردن دندان ها وجود دارند از جمله بلیچینگ دندان و کامپوزیت. از آنجایی که این دو گزینه دارای قیمت مناسبی هستند؛ افراد زیادی را به خود جلب می نمایند اما برای انتخاب بین روش کامپوزیت یا بلیچینگ، باید مزایا و معایب این دو روش را به دقت بررسی نمایید تا بعدا پس از صرف زمان و هزینه پشیمان نشوید.
در واقع آگاهی در مورد تفاوت بین بلیچینگ دندان یا کامپوزیت ونیر می تواند به تعیین بهترین گزینه کمک نماید. اما در کل کامپوزیت دندان به دلیل ماندگاری و طول عمر بیشتر، رنگ طبیعی که به دندان ها می بخشد، اصلاح بد شکلی و سایر مشکلات دندان ها روش بهتری نسبت به بلیچینگ است.
مطالب مرتبط: روکش دندان چیست
