افراد بسیاری در هر سنی تمایل دارند به دلیل محبوبیت روش های اصلاح طرح لبخند، دندان های خود را زیبا نشان دهند. اما باید در مورد سن مناسب برای کامپوزیت و همچنین کامپوزیت دندان در سنین پایین بیشتر بدانیم. همانطور که گفته شد کامپوزیت دندان در پوشاندن عیوب ظاهری دندان و یا رفع تغییر نگ دندان ها کاربرد دارد؛ بهره گیری از این روش معمولا محدودیت سنی ندارد اما کامپوزیت در سنین پایین و قبل از سن بلوغ در کودکان و نوجوانان توصیه نمی شود. در سنین پایین به دلیل تکمیل نشدن رشد دندان ها پس از مدتی بین لثه و دندان فاصله ایجاد می شود و درصورت کاشت کامپوزیت دندان پس از رشد، ظاهر نامناسبی در دندانها بوجود می آید. هر چند در موارد خاص مانند وجود نقص ژنتیکی (Denetic Disorder In Teeth) که باعث بد شکل شدن مادرزادی دندان ها شده است می توان از کامپوزیت دندان استفاده کرد، اما ونیرهای دندان هر چند وقت یک بار نیاز به ترمیم پیدا می کنند.
هیچ محدودیت سنی برای انجام ونیر سرامیکی و لمینت دندان وجود ندارد. معمولا از ۱۹ سال به بالا قابلیت انجام کلیه درمان های زیبایی وجود دارد و در حقیقت محدودیت این نوع درمان ها به موارد زیر بر می گردد:
• وضعیت قرارگیری دندان ها
• نحوه اصلاح خط لبخند
• وضعیت بهداشت لثه
• سلامت دندان ها
• وضعیت پرکردن یا ترمیم های قبلی
سن مناسب برای کامپوزیت دندان چگونه تعیین می شود؟
قبل از بررسی سن مناسب برای کامپوزیت دندان بهتر است در مورد ونیر دندان بیشتر بدانیم. بهترین راه برای داشتن لبخندی زیبا، انتخاب ونیر مناسب از میان انواع ونیر دندان است. کامپوزیت دندان برای کسانی که دندان هایشان خرد شده یا لکه دارند و بین آن ها فاصله وجود دارد، روشی فوق‌العاده است. با توجه به اینکه وقتی دندان هایتان را ونیر لمینت اصلاح می کنید دیگر نمی توانید آن ها را به حالت اولیه بازگردانید، بهتر است در سنین پایین تر قبل از اقدام به کاشت لمینت سرامیکی حتما از تصمیمتان مطمئن شوید. معمولا دندانپزشکان برای بیمارانی که سنین کمتر از 25 سال دارند؛ ونیر کامپوزیت را پیشنهاد می دهند. چون دندانها در این سنین هنوز کاملا سالم هستند و بهتر است مینای دندان آنها تراشیده نشود.
دندانپزشک پیش از کاشت ونیر دندان موارد زیر را بررسی می کند تا بتواند تشخیض دهد آیا شما "کاندید مناسب برای کامپوزیت ونیر" هستید یا خیر:
• بررسی مواردی همچون موقعیت دندان در فک، وجود فضای کافی، طول ریشه دندان، وضعیت سلامتی لثه توسط دندانپزشک
• درمان ریشه یا عصب کشی در صورت نیاز
• انجام جراحی لثه توسط دندانپزشک در صورت پوسیدگی تاج
• تراش دندان برای فرم دهی مناسب و ایجاد فضای کافی برای قرارگیری ونیر روی دندان
متخصصین دندانپزشکی سن مناسب برای کامپوزیت دندان را زمانی می دانند که دندان ها تغییر رنگ بدهند و یا عیوب ظاهری مثل شکستگی یا فاصله بین دندان ها وجود داشته باشد. اگر چه برای این روش درمانی هیچ محدودیت سنی وجود ندارد و بیماران در هر سنی که باشند می توانند از کامپوزیت ونیر استفاده کنند اما معمولا سن مناسب برای کامپوزیت دندان بالای سن بلوغ تشخیص داده شده و برای کودکان و نوجوانان توصیه نمی شود. زیرا در این سنین به دلیل رویش دندان ها، موقعیت لبه لثه نسبت به کامپوزیت دندان تغییر کرده و به مرور ظاهر نامناسبی ایجاد می شود. درنتیجه حتی بهترین نوع کامپوزیت دندان نیز ممکن به شکست منجر شود. در مواردی که دندان کاملا از بین رفته باشد و قابل ترمیم نباشد؛ ایمپلنت دندان مورد استفاده قرار می گیرد.
برای بزرگسالان در هر سنی، ترمیم و اصلاح طرح لبخند با ونیر کامپوزیت انتخاب مناسبی است. ترمیم دندان علاوه بر زیبایی که به ظاهر دندان ها می بخشد عیوبی مانند کج شدن و ناهماهنگی دندان ها را نسبت به دیگر برطرف می کند. به علت فضایی که توسط ونیر کامپوزیت پر می شود؛ نحوه گاز زدن، جویدن و خوردن غذاها نیز بهتر می شود. البته مزایای دیگری مثل افزایش اعتماد به نفس نیز با بهبود لبخند به ارمغان خواهد آمد.
مطالب مرتبط: فرق کامپوزیت و لمینت
کامپوزیت دندان در سنین پایین
کودکان و نوجوانان همیشه خود را به دردسر می اندازند. مثلا با دوستان خود دعوا کرده و دچار کبودی می شوند یا دندان های آن ها می شکند. اما آنها به خصوص پسران معمولا آنقدر در مورد وجود دندان شکسته در دهانشان اذیت نمی شوند و حتی ممکن است جلوی دوستانشان به این مسئله افتخار هم بکنند. درهر صورت، دیدگاه نوجوانان نسبت به بزرگسالان کاملا متفاوت است. اما این مسئله برای والدین و برای دختران کمی متفاوت است. آنها دوست دارند خودشان یا فرزندان، زیبا به نظر برسد بنابراین اگر مشکلی در ظاهری دندانهای وجود داشته باشد؛ حتی در سنین نوجوانی نیز تصمیم به اصلاح طرح لبخند می گیرند.
دندان های شکسته علاوه بر ظاهر، روی سلامت دهان و دندان نیز موثرند. دندانهای کج شده یا شکسته بیشتر در معرض پوسیدگی قرار می گیرند. به همین ترتیب، اگر عصب عفونت کند نمی توان این آسیب را به سرعت ترمیم کرد. بنابراین اگر دندان دچار مشکلاتی باشد که برای سلامت دهان و دندان مضر باشد؛ سن مناسب برای کامپوزیت دندان کودکان نیز فرا رسیده است و دندان های شکسته و آسیب دیده آنها با کامپوزیت قابل ترمیم خواهد بود. ونیر های دندانی برای اهداف بسیاری کاربرد دارند که یکی از آن ها ،پوشاندن دندان شکسته یا خرد شده است. البته این اصلاح برای نوجوانانی که هنوز سن کمی دارند باید با احتیاط انجام گیرد.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان از ماده ای به نام رزین کامپوزیت ساخته می شود، در اصل همان ماده ای است که برای پر کردن دندان به کار می رود. متخصص دندانپزشکی زیبایی اغلب کامپوزیت دندان را به طور مستقیم روی دندان قرار می دهد. دندانپزشک لایه های مختلفی از مواد کامپوزیت را روی دندان قرار داده و به آن شکل و فرم می دهد. هر لایه از کامپوزیت دندان با استفاده از نور مخصوصی برای این کار روی دندان محکم می شود. مهمترین چالش های این نوع ونیر تطابق رنگ، خطوط و ضخامت کامپوزیت دندان هستند. در دندانپزشکی مدرن، اغلب از کامپوزیت دندان های جلو برای پوشاندن عیوب دندان و زیباتر کردن طرح لبخند استفاده می شود. مشکلاتی مانند دندانهای فاصله دار یا دندان هایی که دچار شکستگی یا لب پریدگی شده اند، و یا دندان هایی که تغییر رنگ داده اند با استفاده از این کامپوزیت می توانند رفع شوند.
کامپوزیت برای چه افرادی مناسب نیست:
• افرادی که دندان های آنها به شدت به هم ریخته است.
• کسانی که بیماری لثه فعال دارند.
• افرادی که دچار دندان قروچه هستند.
• افرادی که ساییدگی شدید دندانی دارند
• کسانی که بهداشت ضعیفی برای دهان و دندان دارند.
چرا ونیر ها برای دندانی که در حال رشد است؛ مناسب نیستند؟
رشد استخوان زنان تا سن 17 سالگی و مردان تا حدود 20 سالگی متوقف نمی شود. به عنوان یک قاعده کلی، دندانپزشکان به افراد زیر این سنین توصیه می نمایند که قبل از ونیر دندان حتی اگر دندان ها آسیب دیده ای دارند؛ منتظر بمانند. زیرا با وجود رشد استخوان نمی توان برای آنها ونیر مناسبی تهیه کرد. البته برخی از دندانپزشکان ممکن است برای افراد با سنین پایین از ونیر کامپوزیت استفاده نمایند اما این هم بستگی به نظر دندانپزشک دارد.
اگر ونیر دندان در سنین پایین کاشته شود؛ وضعیت لثه ها و دندان ها ممکن است با رشد استخوان تغییر یابند و زیبایی ونیر مثل قبل نباشد. برای مثال با گذشت زمان فاصله بین ونیر و لثه ممکن است بیشتر شود. به همین دلیل است که بیمارانی که سن کمی دارند کاندیدای مناسبی برای نصب ونیر نیستند.
طول عمر کامپوزیت دندان در سن پایین چقدر است؟
مانند هر روش دیگری، طول عمر کامپوزیت بسته به این است که شما تا چه حد از آن مراقبت می نمایید. برای افزایش طول عمر کامپوزیت دندان باید از خوردن غذاهای سفت اجتناب کنید و بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. اگر بهداشت دهان و دندان رو رعایت کنید و از استعمال دخانیات دوری نمایید ماندگاری ونیر کامپوزیت می تواند بین 3 تا 5 سال باشد. اما باید بدانید که نه طول عمر کامپوزیت و نه لمینت دندان دائمی نیست. کودکان و نوجوانان معمولا کمتر به رعایت بهداشت دهان و دندان خود توجه می کنند و می خواهند هر چیزی را با دندانهایشان بجوند. بنابراین، دوام کامپوزیت دندان در سن پایین ممکن است بسیار کوتاه باشد.
مطالب مرتبط: اسنپ اسمایل
مزایای کامپوزیت دندان برای سن کم چیست؟
• ارزان تر بودن هزینه آن نسبت به لمینت
• تعداد جلسات درمانی کم (معمولا یک جلسه)
• ترمیم راحت کامپوزیت هنگام شکستگی یا لب پریدگی دندان
• عدم نیاز به تراش دندان
معایب کامپوزیت دندان برای سن کم چیست؟
• امکان آسیب دیدن سریعتر
• تغییر رنگ راحت تر
• امکان التهاب لثه به دلیل تجمع پلاکت های دندانی روی کامپوزیت ها
• وجود کمی برجستگی روی دندان پس از انجام کامپوزیت
آیا کامپوزیت دندان در سنین پایین نسبت به لمینت سرامیکی مناسب تر است؟
برای کودکان و نوجوانان در سنین پایین، بهترین راه این است که دندان شکسته یا تراشیده را با کامپوزیت دندان بپوشانند. در پیوند کامپوزیت، مانند لمینت نیازی به برداشتن مینای دندان نیست از این رو این مزیت سبب می شود که کامپوزیت دندان نسبت به لمینت گزینه بهتری باشد. علاوه بر این، می توان به راحتی پیوند کامپوزیت را برداشت. اگرچه کامپوزیت استحکام لمینت دندان را ندارد اما هزینه آن کمتر است و تا زمانی که کودک به اندازه کافی برای لمینت دندان بزرگ شود نیاز به یک یا دو بار جایگزین کردن کامپوزیت دارد.
البته به خاطر داشته باشید که مشکلات جزئی مانند تغییر رنگ دندان های سالم می توانند به جای نصب ونیر دندان با سفید کردن دندان ها درمان شوند. از آنجا که در لمینت ها به تراش مینای دندان نیاز است، حتی اگر یک نوجوان به اندازه کافی برای کاشت لمینت بزرگ شده باشد، باید قبل از انجام این کار با دقت فکر کرده و یا در صورت لزوم از یک دندانپزشک مشاوره بگیرید. در نظر داشته باشید که گاهی اوقات دندان های طبیعی سالم نسبت به لمینت ها مزیت بیشتری دارند و دندانپزشک در این موارد ارتودنسی یا کامپوزیت ونیر را پیشنهاد می دهد.
پس اگر فرزند شما زیر سن توصیه شده برای لمینت دندان است، فعلاً دندان او را با کامپوزیت دندان ترمیم کنید. بدین ترتیب دندان های او مدت زمان بیشتری سالم مانده و می تواند پس از رسیدن به بلوغ در سنین بالاتر، لمینت دندان را انتخاب کند.
پرکردن دندان با کامپوزیت در سنین پایین چه تفاوتی با نصب کامپوزیت ونیر دارد؟
رایج ترین ماده در دندانپزشکی برای پر کردن دندان های پوسیده کودکان و نوجوانان کامپوزیت رزین (Composite Resin) است. بسته به ترمیم مورد نظر می توان از کمی بیهوشی نیز برای بیمار استفاده نمود. کامپوزیت رزین به راحتی ترکیب شده و با رنگ دندان کودکان و نوجوانان مطابقت دارد. کامپوزیت ها اغلب در لایه های نازک تری نسبت به فلز شکل داده می شوند که ظاهر طبیعی تری به دندان می بخشد.
ترمیم دندان کودک با کامپوزیت ونیر توصیه نمی شود. اما نوجوانان در شرایط خاص می توانند از مزایای نصب رزین کامپوزیت که مقرون بصرفه تر است؛ بهره ببرند. از آنجایی که کودک هنوز در سن مناسب برای لمینت دندان نرسیده و فک و دهان او در حال رشد است و تغییر می کند پس ترمیم باید قبل از رسیدن به بزرگسالی چند بار ترمیم شود.
جمع بندی
کامپوزیت نسبت به لمینت دندان یک روش سریع و مقرون به صرفه است که می تواند برای ترمیم دندان های در هر سنی به کار رود و در افزایش اعتماد به نفس شما در زندگی حرفه ای و کاری مفید باشد. بدیهی است که ظاهر نامناسب دندان ها می تواند به اعتماد به نفس شما صدمه بزند. همچنین شکاف هایی که در اثر شکستگی یا کج شدن بوجود می آید؛ بر تلفظ کلمات توسط زبان و لب شما اثر می گذارند. به همین علت کامپوزیت دندان در هرسنی ممکن است راهی مناسب برای بازیابی اعتماد به نفس شما باشد. برای تعیین سن مناسب برای کامپوزیت دندان بهتر است به یک دندانپزشک باتجربه مراجعه کنید. اما معمولا پس از رسیدن به سن بلوغ محدودیتی برای کاشت ونیر کامپوزیت وجود ندارد.
مطالب مرتبط: کاشت دندان طبیعی
