طول عمر کامپوزیت دندان به اندازه ونیر پرسلین نیست. بنابراین پس از حداکثر ۴ تا ۵ سال شاهد افتادن کامپوزیت دندان، لق شدن یا آسیب دیدگی آن خواهید بود و به طور معمول باید نسبت به ترمیم کامپوزیت دندان یا تعویض آن اقدام کنید. اگر کامپوزیت دندان افتاد؛ نگران نباشید بهتر است با مراجعه به دندانپزشک و مشورت با او تصمیم بگیرید که ترمیم کامپوزیت دندان بهتر است یا تعویض.
شل شدن یا افتادن کامپوزیت دندان می تواند مشکلاتی را برای شما ایجاد کند. علاوه بر این که از لحاظ ظاهری، زیبایی لبخند شما کامل نخواهد بود؛ از لحاظ حفظ بهداشت دهان و دندان، صحبت کردن یا خوردن و جویدن نیز با مشکلاتی مواجه خواهید شد. همه این موارد نشان میدهد که باید در اسرع وقت نسبت به ترمیم کامپوزیت دندان یا تعویض آن اقدام کنید. بنابراین بهترین پاسخ به این سوال که اگر کامپوزیت دندان افتاد چکار کنیم؟ مراجعه سریع و بدون تاخیر به دندان پزشک است تا بتونید تصمیم بگیرید که ترمیم کامپوزیت دندان بهتر است یا تعویض.
مطالب مرتبط: روکش دندان چیست
کامپوزیت دندان افتاده
افتادن کامپوزیت دندان دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که از جمله آنها می‌توان به کیفیت پایین مواد استفاده شده، عدم مهارت کافی دندانپزشک در چسباندن کامپوزیت، وارد آمدن فشار بیش از حد به دندان، وجود پوسیدگی در دندان، بیماری‌های لثه‌ای و جویدن مواد غذایی سفت اشاره کرد. زمانی که کامپوزیت دندان بیفتد، علاوه بر ایجاد ظاهر نامطلوب، ممکن است باعث حساسیت دندان و بروز مشکلات دیگری شود. برای رفع مشکل کامپوزیت دندان افتاده، باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت اصلی کامپوزیت دندان افتاده مشخص شده و اقدامات لازم برای ترمیم آن انجام شود. در این شرایط، دندانپزشک معمولاً مراحل زیر را انجام میدهد:
تمیز کردن دندان: ابتدا دندان به طور کامل تمیز شده و از وجود هرگونه پلاک یا جرم روی آن اطمینان حاصل میشود.
آماده‌سازی دندان: سطح دندان برای چسبیدن مجدد کامپوزیت آماده میشود.
آماده‌سازی دندان: سطح دندان برای چسبیدن مجدد کامپوزیت آماده میشود.
چسباندن کامپوزیت جدید: کامپوزیت جدید با استفاده از چسب مخصوص به دندان چسبانده میشود.
صیقل دادن کامپوزیت: پس از چسباندن کامپوزیت، سطح آن صیقل داده میشود تا ظاهری طبیعی و زیبا داشته باشد.
برای جلوگیری از افتادن مجدد کامپوزیت، رعایت نکات زیر ضروری است:
رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع پلاک و جرم
اجتناب از جویدن مواد غذایی سفت: از جویدن مواد غذایی سخت مانند آجیل، یخ و آبنبات خودداری کنید.
مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینه و تمیز کردن دندانها به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
با رعایت نکته‌هایی که گفتیم، می‌توانید از ماندگاری بیشتر کامپوزیت دندان خود اطمینان حاصل کنید.
برای جلوگیری از افتادن مجدد کامپوزیت، رعایت نکات زیر ضروری است:
رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع پلاک و جرم
اجتناب از جویدن مواد غذایی سفت: از جویدن مواد غذایی سخت مانند آجیل، یخ و آبنبات خودداری کنید.
مراجعه منظم به دندانپزشک: برای معاینه و تمیز کردن دندانها به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
با رعایت نکته‌هایی که گفتیم، می‌توانید از ماندگاری بیشتر کامپوزیت دندان خود اطمینان حاصل کنید.
دلایل افتادن کامپوزیت دندان
• پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت ونیر
اگر دندان زیر کامپوزیت ونیر پوسیده شده باشد؛ پیوند بین کامپوزیت و مینای دندان تضعیف شده و در نتیجه کامپوزیت دندان از روی دندان می‌افتد. در این شرایط دندانپزشک باید میزان پوسیدگی دندان را بررسی کرده و تصمیم نهایی را بگیرد. اگر پوسیدگی دندان بسیار شدید باشد و نیاز به روت کانال داشته باشید حتماً باید کامپوزیت دندان را با تاج دندان تعویض کنید. انتخاب رنگ تاج دندان در این شرایط بسیار مهم است چون باید با سایر کامپوزیت ونیر ها هماهنگی داشته باشد. همچنین توجه داشته باشید که دوام و طول عمر تاج دندان بسیار بیشتر از کامپوزیت ونیر است. بنابراین اگر پس از چند سال نیاز به ترمیم و تعویض سایر ونیر های کامپوزیت خود داشته باشید باید رنگ آنها را مطابق با تاج دندانی که اکنون نصب می کنید انتخاب نمایید. با نصب تاج دندان دیگر نگران افتادن و یا آسیب دیدن آن نخواهید بود.
• عفونت لثه (Periodontal Disease)
عفونت لثه یکی از مهمترین دلایل افتادن کامپوزیت دندان است چون عفونت، موجب التهاب و تورم لثه شده و درنتیجه به کامپوزیت ونیرها فشار وارد کرده و موجب افتادن آنها ار روی دندان ها می شود. عفونت لثه احتمالا به علت عدم رعایت بهداست دهان و دندان، سیگار کشیدن و تجمع باکتری و جرم اطراف کامپوزیت ایجاد می شود.
• وارد امدن فشار بیش از حد به کامپوزیت دندان
وارد امدن فشار بیش از حد در اثر فعالیت های ورزشی در مسابقات، تصادفات رانندگی، خوردن و جویدن چیزهای سفت، استفاده از ونیر کامپوزیت به جای ابزار و دندان قروچه کردن بسیار متداول است. در این شرایط دندانپزشک ونیر کامپوزیت را ترمیم کرده و به شما توصیه می کند که با استفاده از محافظ های دندانی از بروز مجدد این مشکل جلوگیری کنید.
• کیفیت نامرغوب رزین کامپوزیت
افتادن کامپوزیت دندان در مدت بسیار کوتاهی بعد از ترمیم دندان ها می‌تواند به علت کیفیت نامرغوب رزین کامپوزیت باشد که البته به ندرت اتفاق می افتد. برای اطمینان از کیفت مناسب کامپوزیت دندان بهتر است پس از مطالعه مقاله "بهترین طبقه بندی کامپوزیت برای ونیر دندان کدام است؟" به یک دندانپزشک باتجربه مراجعه کنید.
مطالب مرتبط: چرک خشک کن دندان
• تجربه دندانپزشک در کاشت ونیر کامپوزیت
تکنیک نصب کامپوزیت ونیر در دندانپزشکی زیبایی چندان مشکل نیست اما فرایند فرم دهی و برقراری پیوند بین کامپوزیت ونیر و دندانها نیاز به تجربه و تبحر کافی دارد تا از افتادن کامپوزیت دندان در کوتاه مدت جلوگیری شود. در صورتیکه کامپوزیت ونیر به درستی روی دندان ها قرار نگیرد؛ به ساختار دندان آسیب وارد میکند و در مدت کوتاهی دچار شکستگی، ترک خوردگی و آسیب های جزئی دیگر شده یا از روی دندانها می افتد.
اگر کامپوزیت دندان در کوتاه مدت افتاد چه کار کنم؟
اگر چند روز پس از نصب کامپوزیت ونیر برخی از آنها شل شد یا از روی دندانهای شما افتاد باید به سرعت به مطب دندانپزشک مراجعه کنید. اما به منظور کاهش خطر عفونت و احساس راحتی بیشتر در دهان و دندان خود پس از افتادن کامپوزیت می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. سعی نکنید که کامپوزیت ونیر را مجددا روی دندان خود برگردانید فقط آن را از دهان خود خارج کرده و به دندانپزشک مراجعه کنید.
2. بلافاصله بعد از افتادن کامپوزیت دندان دهان خود را با آب نمک یا دهانشویه مناسب قرقره کنید. نمک یک ضدعفونی کننده طبیعی است که دارای عامل آنتی باکتریال می باشد بنابراین برای جلوگیری از بروز عفونت قرقره آب نمک توصیه میشود.
3. اگر پس از افتادن کامپوزیت دندان احساس درد و ناراحتی یا حساس شدن به غذاهای گرم و سرد را دارید و فعلاً به دندانپزشک نیز دسترسی ندارید می توانید از داروهایی مثل ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. دقت کنید که استفاده مداوم از آن ها عوارض جانبی دارد و بهتر است در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. آسپرین نخورید چون آسپرین خون را رقیق کرده و ریسک خونریزی را بعد از افتادن کامپوزیت دندان افزایش می دهد.
4. اگر کامپوزیت دندان به علت تورم لثه ها افتاد می توانید از کمپرس یخ برای کاهش تورم استفاده کنید.
مطالب مرتبط: فرق کامپوزیت و لمینت
اگر کامپوزیت دندان افتاد ترمیم کامپوزیت دندان بهتر است یا تعویض؟
زمانی که کامپوزیت دندان افتاد؛ پس از مراجعه به دندانپزشک باید گزینه‌های موجود را بررسی کنید و بهترین انتخاب را که مناسب با شرایط شما باشد؛ برگزینید. در اکثر موارد، ترمیم کامپوزیت ونیر کفایت می کند و دندانپزشک می‌تواند به راحتی رزین کامپوزیت دیگری را به جای کامپوزیت دندانی که افتاده روی دندان های شما شکل دهد و مجدداً سفت کند. اگر تصور می کنید به یک درمان دائمی تر نیاز دارید که وقت شما را برای ترمیم یا تعویض گاه و بیگاه تلف نکند می توانید از دندان پزشک بخواهید که به جای کامپوزیت دندانهای شما از لمینت سرامیکی استفاده کند. به هر حال انتخاب نوع درمان مناسب باید با مشورت پزشک انجام گیرد. گاهی اوقات دندان های زیرین شما آسیب جدی دیده اند و به علت پوسیدگی های بسیار شدید که باید درمان شوند؛ نمی توان آنها را با کامپوزیت ونیر اصلاح کرد و باید حتماً از لمینت سرامیکی یا تاج دندان استفاده کنید.
ترمیم کامپوزیت ونیر پس از افتادن کامپوزیت دندان چگونه است؟
خوشبختانه ترمیم کامپوزیت ونیر بسیار ساده است. بیماران باید پس از مراجعه به پزشک و بررسی اولیه یک عکس اشعه ایکس تهیه کنند. سپس دندانپزشک دندان ها را تمیز کرده و رزین کامپوزیت را روی دندانی که کامپوزیت آن افتاده فرم میدهد. انتخاب رنگ و انطباق آن با سایر کامپوزیت های دندان از لحاظ ساختاری نیز بسیار مهم است بنابراین بهتر است به همان دندانپزشکی که کار کاشت کامپوزیت قبلی را انجام داده مراجعه کنید تا از همان رزین کامپوزیت و رنگ های استفاده شده برای ترمیم کامپوزیت ونیر شما استفاده کنند. به این ترتیب بعد از ترمیم کامپوزیت تفاوتی بین دندان کامپوزیت شده و سایر دندان ها وجود نخواهد داشت.
مطالب مرتبط: اسنپ اسمایل
تجربه بیماران از افتادن کامپوزیت دندان
"من سه روز پیش کامپوزیت دندان نصب کردم. امروز مقداری نان تست جویدم و احساس کردم لای دندان هایم گیر کرده سپس مسواک زدم و نخ دندان کشیدم که ناگهان متوجه شدم کامپوزیت یکی از دندان هایم افتاد. علتش چیست و چه کار باید بکنم؟"
پاسخ دکتر شهاب محمدی:
تشخیص علت افتادن کامپوزیت دندان پیش از بررسی دندان های شما کمی مشکل است اما به نظر می رسد با گاز زدن نان سفت، فشار بسیار زیادی به کامپوزیت دندان های خود وارد کرده اید و موجب از بین رفتن پیوند بین کامپوزیت و مینای دندان شده‌اید. بهتر است جهت ترمیم کامپوزیت ونیر خود بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید و از او بخواهید که از چسب‌های بهتری برای برقراری پیوند بین کامپوزیت ونیر و دندان شما استفاده کند تا تحت چنین فشارهایی از روی دندان شما نیافتد. خودتان نیز مراقبت بیشتری از ونیرهای کامپوزیت داشته باشید و سعی کنید غذاهای سفت را با دندان های عقب بجوید.
زمانی که کامپوزیت دندان خود را ترمیم کردید مطمئن شوید که دندانپزشک با آزمون گاز زدن روی کاغذ کربنی رابطه فک بالا و فک پایین شما و میزان نیرویی که هنگام گاز زدن به کامپوزیت ونیر وارد می شود را بررسی کند. اگر نحوه قرارگیری دندان شما در فک به نحوی باشد که فشار بسیار زیادی هنگام گاز زدن به آن وارد شود؛ ترمیم کامپوزیت نیز تاثیر چندانی نخواهد داشت و در صورتی که از تاج دندان (Crown) یا لمینت سرامیکی استفاده نکنید؛ مجددا کامپوزیت دندان در مدت کوتاهی از روی دندان شما خواهد افتاد.
"من دو ماه پیش کامپوزیت ونیر نصب کرده ام. طی دو هفته هنگام نخ دندان کشیدن یکی از کامپوزیت ونیر هایم افتاد. به دندانپزشک مراجعه کردم و بدون پرداخت هزینه ای مجدداً کامپوزیت ونیر را برایم ترمیم کرد اما در مورد علت آن چیزی نگفت. حدود یک ماه بعد مجدداً یکی دیگر از کامپوزیت و نیرها هنگام خوردن غذا افتاد. مجددا آن را ترمیم کردم اما در ماه بعدی به طور متناوب حدوداً ۵ بار دیگر ونیرهای کامپوزیت من افتاد که با مراجعه به دندانپزشک آنها را ترمیم کردم. توصیه‌های دندانپزشک را در خصوص نحوه مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و خوردن و جویدن غذا کاملا رعایت می کنم؛ با این وجود همچنان افتادن کامپوزیت دندان را تجربه می کنم و مجبور حداقل هفته ای یک بار به دندانپزشک مراجعه کنم. با توجه به اینکه سرکار می روم و مشغله بسیار زیادی دارم؛ افتادن کامپوزیت ونیرها برایم دردسرساز شده نمی‌دانم باید چه کار کنم؟ آیا نصب لمینت سرامیکی کمک خواهد کرد؟
پاسخ دکتر شهاب محمدی:
نمی توان گفت که کیفیت نامرغوب کامپوزیت رزین یا تجربه ناکافی دندان پزشک شما علت افتادن کامپوزیت دندانهای شما است. به هر حال به نظر می‌رسد دندانپزشک شما تجربه کافی در نصب کامپوزیت دندان را ندارد و نمی تواند علت اصلی افتادن کامپوزیت ونیر از روی دندان های شما را تشخیص دهد. اگر شما از کامپوزیت ونیر خود به جای ابزاری برای باز کردن در بطری یا خرد کردن یخ استفاده نمی کنید و بهداشت دهان و دندان خود را نیز رعایت می نمایید بهتر است به یک دندانپزشک دیگر مراجعه کنید و نظر او را بخواهید. افتادن ۵ کامپوزیت از روی دندان ها طی یک ماه اصلا طبیعی نیست. اگر روی دندان های خود نشانه هایی از پوسیدگی مانند نقاط سیاه رنگ مشاهده می کنید؛ شاید علت پیوند ضعیف بین کامپوزیت ونیر و دندان شما پوسیدگی دندان باشد. در این شرایط نصب لمینت سرامیکی نیز به شما کمکی نخواهد کرد بلکه باید علت اصلی افتادن کامپوزیت‌دندان تشخیص داده شده؛ درمان شود و سپس اقدام به ترمیم کامپوزیت دندان یا تعویض آن نمایید.
جمع بندی
همانطور که پیش از این گفتیم بلافاصله بعد از افتادن کامپوزیت دندان باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا شرایط شما را بررسی کند. بعد از بررسی مشکل به وجود آمده دندانپزشک به شما توصیه می کند که ترمیم کامپوزیت دندان برای شما بهتر است یا باید برای تعویض کامپوزیت ونیر با ونیر لمینت یا تاج دندان چند جلسه دیگر به دندانپزشک مراجعه کنید.
کامپوزیت دندان تحت تاثیر شرایط دندان های زیرین و لثه قرار دارد و هرگونه مشکلی مانند پوسیدگی دندانهای زیرین و التهاب لثه و عفونت می‌تواند موجب افتادن کامپوزیت دندان شود. اگر فقط یکی از دندان های شما پوسیده شده باشد و نیاز به روت کانال داشته باشد؛ احتمالاً دندان پزشک به شما توصیه می کند که به جای کامپوزیت ونیر از تاج دندان استفاده کنید. اما در صورتی که با مشکلات جدی تری مانند عفونت لثه مواجه شده باشید باید پس از درمان بیماری های دهان و دندان اقدام به برداشتن کامپوزیت و نصب لمینت سرامیکی نمایید. در هر صورت اگر کامپوزیت دندان افتاد سایر دندان های شما در معرض پوسیدگی عفونت و آسیب دیدگی بیشتری قرار می گیرد. به همین علت باید به سرعت به دندانپزشک مراجعه کنید تا کامپوزیت ونیر های شما را ترمیم یا تعویض کرده و از ایجاد زمینه‌ای برای بروز مشکلات جدی تر در دهان و دندان پیشگیری کند.
اگر کامپوزیت دندان افتاد؛ به منظور جلوگیری از بروز عفونت، کامپوزیتی که از روی دندان افتاده را از دهان خارج کنید و مطمئن شوید که آن را قورت ندهید. سپس آب نمک قرقره کنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود. هنگام مراجعه به پزشک اگر احساس درد دارید بهتر است از دندان پزشک بخواهید پیش از شروع ترمیم کامپوزیت دندان از تزریق بی حسی استفاده کند. با ترمیم سریع کامپوزیت دندان درد و ناراحتی شما برطرف شده و مجدد می توانید مثل دندان طبیعی خود با کامپوزیت ونیر هر چیزی را بجوید یا بخورید.
مطالب مرتبط: کاشت دندان طبیعی
من بیلچینگ‌کردم و بلافاصله بعد از بلیچینگ کامپوزیت ترمیمی انجام مشکلی که نداره؟